________________
૧૫૩
અન્યથા મૃષાભાષિતને સિદ્ધાંતની વિરાધક જાણવા, ઐતિહાસિક દષ્ટિએ આગમા પ્રથમ તા ચારે અનુચેાગમય હતા, પરંતુ આ રક્ષિતાચાર્યે ચારે અનુયેાગને પૃથક્ કર્યો હોવા છતાં તે મુજખ નયષ્ટિના સમવતાર પણ હાલમાં લુપ્ત થયેલે હાવાથી દેવ-ગુરૂ-ધર્મ-તત્ત્વ સખંધે અનેક પ્રકારનાં વિવાદોમાં જ મોટે ભાગે આત્માથી આત્માઓની ધર્મ - શક્તિના દુર્વ્યય થતા દેખાય છે, તેનુ પણ મુખ્ય કારણુ તા શાસ્ત્રમાં જણાવ્યા મુજખ પ્રથમ તે શાસ્ત્રાભ્યાસ-ચેાગ્ય વ્યક્તિને શાસ્ત્રાને નય—–નિક્ષેપ–સાપેક્ષ અભ્યાસ કરાવવા જોઈ એ, એ શાસ્ત્રવચનને મનસ્વીપણે બદલી નાંખીને વ્યવ•હારભાષી–ક્રિયાવાદી–અજ્ઞાની–પાખડી કુશુરૂઆએ સૂત્રોના અભ્યાસ કરવાની જ મનાઇ ફરમાવીને, પાતે કરેલા અર્થાને જ અનુસરવાના આદેશ આપવાનું ઉચિત માન્યું છે, તે છે, આથી આત્માથી આત્માઓએ તે, “ બાષાને પ્રથમો ધર્મઃ “ એ સૂત્રવચનને આધારે પણ સૌ પ્રથમ તા જ્ઞાનાચારને શાસ્ત્રાનુસારિતાએ અનુસરવું જરૂરી છે, આ માટે કહ્યુ છે કેઃ— " सुत्तट्टो खलु पढमो, वीओ निज्जुति मीसओ भणिओ । तईओ निरवसेसो, एसो विहि होड़ अणुयोगो ॥
}}
૪૧. પ્રશ્ન :——સમસ્ત જગતના પ્રત્યેક આત્મ-દ્રવ્યના, આત્મપરિણામને, ત્રિવિધ સ્વરૂપે, યાને ઉત્પાદ્-વ્યય અને વાત્મક સ્વરૂપે જોતાં તે અનવસ્થા આવશે તેનું શુ ?
૪૧. ઉત્તર ઃ—એ પણ સત્ય છે કે કોઈ પણ આત્મ
