________________
૭૭
અનંત અનેકાંતિક છે. આથી જતો પૂર્વે જણાવ્યા મુજબઅનેક એકાંતિક મિસ્યા દુરાગ્રહીઓને પણ પ્રતિ-- પક્ષીય સ્વરૂપને વિચાર-વાણુ ને વતનથી અપલાપ કરવા વડે જાણયે અજાણ્યે સ્યવાદ સ્વરૂપને સ્વીકાર કરવો પડે છે.
અત્રે કેટલાક એમ કહે છે કે જે એકાંત દષ્ટિવાળા તમામ મિથ્યાત્વીઓ છે. તે તે દરેકના મિથ્યા સ્વરૂપને સમગ્રપણે ગ્રહણ કરવાને અનેકાંત દgિવાન તે મહા મિથ્યાત્વી બનશે.
આમ કહેનારાઓએ એ સમજવું જોઈશે કે એકાંત દષ્ટિવાળાઓ પિતે માનેલા સ્વરૂપને જ એકાંતે સત્ય કહીને અન્ય તમામને વિરોધ (શ્રેષ) કરે છે. જ્યારે શુદ્ધ સ્વાવાદ દષ્ટિવાળે તો જડ તેમજ ચેતન્ય સ્વરૂપી પ્રત્યેક દ્રવ્યને અનંત ધર્માત્મકે જાણીને તેના પ્રત્યેક ગુણપર્યાયને યથાતથ્ય સ્વરૂપે પરસ્પર અવિરુદ્ધભાવે સ્વીકારે છે. તેથી રાગ-દ્વેષથી સર્વથામુક્ત થઈ પરમાત્મભાવને પામે છે. આ માટે કહ્યું છે કે,
त्रिकाल त्रिलोक त्रिशक्ति त्रिसंध्यत्रिवर्ग त्रिदेव त्रिरत्नादि भावैः । यदुक्ता त्रिपद्येव विश्वानि वबे, स एकः परात्मा गति, जिनेन्द्रः ।।