________________
૭પ
- (૪) કેટલાક મિથ્યાગ્રહી-સ્વેચ્છાચારી શાસ્ત્રો-- આત્માને ક્ષણે ક્ષણે નાશ પામતો માને છે. એટલે પ્રત્યેક આત્માઓ ક્ષણે ક્ષણે સર્વથા નાશ પામે છે, અને નવા નવા ઉત્પન્ન થાય છે. એમ કહે છે. આમ છતાં પ્રત્યક્ષ સ્યાદથી અવિન્દ્ર પ્રત્યેક આત્માને ભૂત-ભવિષ્ય અને વર્તમાનકાળ એમ ત્રિકલિક કાર્ય-કારણભાવે સુખ-દુઃખનું પરિણમન પ્રત્યક્ષ અનુભવગમ્ય હેવાથી, તેઓને પણ પિતાના અનુયાયીઓને, પ્રત્યેક આત્માએ, પિતે જ પૂર્વે કરેલાં સારાં-ટાં કર્તવ્યના અનુસારે, આ સંસારમાં. સારાં–ખાટાં ફળ દરેક આત્માને પ્રત્યક્ષ પ્રાપ્ત થયેલાં છે, થાય છે, અને થશે. એ ઉપદેશ કરે પડે છે.
(૫) કેટલાક મિથ્યાગ્રહી સ્વેચ્છાચારી શાસ્ત્રો–આત્મસ્વરૂપી કે સ્વતંત્ર દ્રવ્ય કે પદાર્થ નથી એટલે પાંચ. ભૂત (પૃથ્વી અપ-તેઉ વાઉ અને આકાશ)ના સંયોગથી - ઉત્પન્ન થનારી જ્ઞાનાદિ ચિતન્ય પરિણામી શક્તિ માત્ર છે,. અને તે ભૂતેના સંગનો વિયોગ થવાથી તે ચિતન્ય. પરિણામી (આત્મારૂપી) શક્તિ, પણ તે પાંચ ભૂતોમાં જ નાશ પામે છે, એમ માને છે.
આમ છતાં પ્રત્યક્ષ સ્થાથી અવિરુદ્ધ સંસારમાં. પ્રત્યેક આત્માનું ચિત્ર-વિચિત્ર અનેકવિધ સ્વરૂપે ઇચ્છા. અનિચ્છાએ પ્રાસ, જન્મ-જીવન અને મરણનું જે સ્વરૂપ છે, તે સર્વથા નિહેતુક જ છે. એમ તે. તેઓ પણ કાર્ય-કારણ-સાપેક્ષ સુખ-દુખના.
