________________
હૃદ પૂર્વે જણાવ્યા પ્રમાણે, સમસ્ત જગત એકાનેક, નિત્યાનિત્ય ભિન્નાભિન્ન, તેમજ સ્વતઃ–પરતઃ શુદ્ધાશુદ્ધાદિ અનેકવિધ અનેકાંતિક ભાવામાં પરિણામ પામતુ હોઈ, તેને આત્માથે યથાર્થ અવિરુદ્ધ સ્વરૂપે જાણવા માટે સત્ર સ્યાદ્વાદ સિદ્ધાંતના આશ્રય લેવા જરૂરી છે એમ જાણતા હોય છે.
સ કાળે ઉત્તમ પડિત આત્માઓએ સ્યાદ્વાદ સ્વરૂપે આ હકીકતના સર્વાનુમતે સ્વીકાર કરેલા છે કે—
(૧) આ જગતમાં કાઇ પણ એક ઔષધિ વિવિધ પ્રકારે અનેક રાગેા ઉપર કામ આપે છે, તેમજ કાઈ પણ એક શગ ઉપર વિવિધ પ્રકારની અનેક કામ આપે છે.
ઔષધિ
પણ
(૨) વિવિધ પ્રકારની ભાષા દ્વારા ખેલાતા એકજ શબ્દ પણ ચાજના વિશેષે અનેક અનેા દ્યોતક છે, તેમજ કાઇ એક અર્થીને જણાવવાને અનેક શબ્દ પણુ છે.
(૩) માટી આદિ કોઈ એક પદાર્થમાં ચાજના વિશેષે અનેક કા પરિણામ-પામવાપણું પ્રત્યક્ષ છે. (જેમકે ઘર, માટલી-કાઠીચ ખુ–કુંડી–સરાવલુ -રમકડાં-ઈંટ-ઘર ઈત્યાદિ) તેમજ વિવિધ સેાનુ–પુ આઢિ ધાતુમાંથી તેમજ લાકડા~ લેખ’–માટી–ચુના આદિ અનેક દ્રવ્યામાંથી પણ ચેાજના વિશેષે ઘર સ્વરૂપો-એકજ કાય પરિણામ પણ પ્રત્યક્ષ જોવાય છે. વિશેષ દૃષ્ટાંત તરીકે-પાંચ તાલા