________________
બારસ 1
- નિમિત્ત–શાસ્ત્ર
૧
૧૦.
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
-
• નરપતિજયચર્યા (વિ, સં ૧૩ર)– આના કર્તા ધાસના આwદેવના પુત્ર જૈન ગૃહસ્થ નરપતિ છે એમણે અજયપાલના રાજ્યમાં અણહિલપુરમાં વિ સં. ૧૨૩રમા આ કૃતિ રચી છે. એમાં એમણે
સ્વર ઉપરથી શુક જેવાની અને ખાસ કરીને તે માત્રક ય વડે યુદ્ધમાં વિજય મેળવવા માટે શુકન જોવાની હકીકત આલેખી છે. આ પ્રમાણે જૈo સાવ સં. ઈ(પ્ર. ૩૩૫)માં કહ્યું છે. પરંતુ જૈન સામુદ્રિના પાંચ ગ્રાના આમુખ પ ૩૫-૩૬)માં નરપતિનાટીકાકાર હરિવંશ કવિનુ જે લખાણ રજૂ કરાયું છે તે આ પ્રસ્તુત કૃતિને અગેનું જણાય છે અને એમ હોય તે નરતિ એ નદેવના પુત્ર છે અને એમણે આશાપલ્લી (આધુનિક અમદાવાદ)માં પ્રસ્તુત કૃતિ રચી છે. આમુખ (૫ ૩૪-૩૫)માં જે અવતરણરૂપે સાત પધો અપાયાં છે તે ન પતિજયચર્યાનાં હેય એમ જણાય છે. એમાં બ્રહ્મચામલ વગેરે સાત યાસલને ઉલેખ છે અનૈ એ વગેરેને પ્રસ્તુત કૃતિમા ઉપયોગ કરાયાને ઉલેખ છે. * - ઉશનશાસ યાને શાક સાદ્ધાર (વિ સં ૧૩૩૮)- આના કતો માણિજ્યસૂરિ છે એમણે આ કૃતિ ૧૧ વિભાગમાં વિભક્ત કરી છે. એમાં ૫૦૭ શ્લેક છે. એની રચના વિ.સં ૧૩૩૮માં કરાઈ છે આની વિવિધ હાથપથી મળે છે. તે • શકનશાસ્ત્ર સંબંધી આ ઉપરાંત કેટલીક કૃતિ નીચે મુજબ છે –
શકતદીપિકા- આ સ્વતંત્ર કૃતિ છે કે કઈ કૃતિની વૃત્તિ છે તેમજ આના કર્તા જે છે કે કેમ એ પ્રશ્ન વિચારવાના રહે છે. - * ૧ જુઓ જે સાવ સંઈ (ઉ.૩૩૫) *
૨ આ ઉપરથી કેટલાક પ્રસ્તુત કૃતિને “વદય' કહે છે. આ નામની એક કૃતિ થશ કાતિએ રચી છે તેમજ અન્ય એ પણ શી છે ? '
૩ આ કૃતિ હીરાલાલ હબગ ડ સ ૧૯૧૭મા છપાવી છે.
