________________
284
DESCRIPTIVE CATALOGUE OF AYURVEDIC MANUSCRIPTS
214 I.M. 3689 प्रसूतिकरणम् Prasūtikaranam by Kavisekhara
Substance : Country-made paper. Size : 16.5 X 8.5 cms, Fo lios: 4. Lines : 9. Letters : 23. Script : Nāgari. Condition: Fresh. Extent: Complete.
The MS. deals with gynaecological problems. प्रसूतिकरणम् is not the title of the entire text. It is a chapter (4th chapter) only. Its author, Kavisekhara, is said to be the author of Pancasāyakaḥ, a metrical work on erotics. The present MS. is the fourth sāyakah called Prasūukaranam which deals with Ayurvedic materials depicting how to make a woman pregnant. Beginning :
श्री गणेशाय नमः ॥ अथस्त्रिके नष्टपुष्पकरण (णम्) ॥ ज्योतिष्मतीकोमलपत्रभग्नौ दृष्टं जवायाः कुसुमं च पिष्टं(ष्टम्) । गृहांबुना पीतमिदं युवत्याः करोति पुष्पं स्मरमंदिरस्य ॥ १ ॥ दूर्वादलं तंदु(ड)लतुल्यभागं नि:पि (निषि)ष्य(च)पिष्टं परिपाचयेत् ।
तद्धा(ब)मयित्वा वनिता प्रनष्टं पुष्पं पुनर्विदति पूर्वरूप (पम्) ॥ २ ॥ End:
रतिरहस्ये गर्भपातने ॥ मूलं कृष्णबलायासितगिरिकर्णीजटां बीजं (जम्) । मूल बकुलस्य पकस्य वादिः पीतं कटुतैले राजवसुधया ॥११॥ पीते च तिलकषायः पीते द्वियष्टिमूलयुते । अपहरति रक्तगुल्म कुसुमानि बांधोपि तरुण(णम्) ॥१२॥
इति प्रसूतिकरण (म्) ॥०॥ Colophon:
इति कविशेखरविरचिते चतुर्थः सायकः समास (सः) ॥