________________
236
DESCRIPTIVE CATALOGUE OF AYURVEDIC MANUSCRIPTS
Nibandhasamgrahaḥ discloses at the beginning his identity in detail. He narrated that he remained in the court of Sahanapaladeva. His father was Bharatapāla. His grandfather Jayapāla was a physician. His great grandfather was also a physician, called Govinda. They belonged to a vaidya family, although by caste they were Brahmins of Sauravamsa, originally resident of 'Ankola' near Mathurā in the Bhādānaka country. The 'Ankolā' was famous as a place of Physicians (Vaidyasthanam). The author also pointed out that Jejjața was the Ṭīkākāra of Suśruta, Gayadāsa and Bhaskara were Panjikākāra, while Madhava and Brahmadeva were Ṭippanakāra of Suśruta's text. Following these commentaries the author composed his own commentary on Suśruta called Nibandhasamgrahaḥ.
Beginning:
ओ नमो गणेशाय । नमः श्रीधन्वन्तरये ।
सहश्रां (त्रा) शुं गु (ग) णाधीशं स्वगुरुश्च सरस्वतीं (तीम्) । जनकं जनयित्रीच शास्त्रादौ प्रणमाम्यहं (हम्) ।
समस्तजनपदतिलककल्पे श्रीभादानकदेशे नगरी मथुरासम्झीपे, हु(अ) डोलानामकं वैद्यस्थानमस्ति । यत्र सौरवंशजा ब्राह्मणाः समस्त भूमिपतिम् (मा) न्या अश्विनीकुमारसमानाः पार्व्वणचन्द्ररुचियशः प्रसाधितदिङ्मण्डल (ला) वैद्यो (द्या) अभूवन् । तदन्वये गोविन्दनामा चिकित्सकशिरोमणिरभूत् । ततस्तत् पुत्रो भिषशिरोमुकुटंज (टमणिर्ज) यपालः समजनि। तत्तनयश्च समस्त शास्त्रार्थतत्वज्ञो भरतपालः सञ्जातः । तत्पुत्रेः (त्रः) स्वकुलनभस्तलचन्द्रमा विवेक बृहस्पतिः श्रीसहनपालदेवनृपतिबल्लभः श्रीडल्वणः समभूत् । तेन श्रीजेजटं टीकाकारं श्रीगयदासभास्करौ च पञ्जिकाकारौ श्रीमाधवब्रह्मदेवादीन् टीप्पन-कारांश्च उपजीव्यायुर्वेदशास्त्रसुश्रुतव्याख्यानाय निबन्धसंग्रहः क्रियते ।
End:
क्लिन्न वित्रस्तधातुत्वादार्द्र शिथिलधातुत्वात् । अजीर्णेसायं भुक्ते इति शेषः । न हितं दिवेति दिवा अन्नं हितं न भवतीत्यर्थः । इमं विधिमिति । इमं विधिं सूत्रस्थानोदितमाहारविधिं प्रयत्नतो यः पठेत्। महामुनेर्धन्वन्तरेः किम्भूतस्यराजर्षि
