________________
82
DESCRIPTIVE CATALOGUE OF AYURVEDIC MANUSCRIPTS
63
G-7228
कालज्ञानम् (सटीकम्)
Kalajñānam (with comm.) by Sambhu (or Sambhunatha)
Substance : Country-made paper. Size : 25 X 11 cms, Foltos: 1-27. Lines : 5. Letters : 27 Script : Nagari. Condition : Fresh. Ex. tent: Complete.
There is a short commentary in between every textual line. The work contains the following chapters. ( समुद्देश:) 1) कालज्ञानविचार:, 2) जीवत्लक्षणम्, 3) स्वरलक्षणमृत्युर्लक्षणैर्वरस्तम्भननक्षत्रलक्षणादौव्यवहारः, 4) नाडिलक्षणम्, 5) ज्वरलक्षणम्, 6) ज्वरोत्पन्नविवरणम्, 7) ज्वरचिकित्सा।
The MS. does not contain any terminating Colophon, excepting the Chapter Colophons. Hence it is not clear whether the text is complete or not. Yet, this MS. appears to be a complete one relating to 'jvara' treatment only as it is a part of a greater vaidyaka text known as Kālajñānam.
Date, mentioned at the end, is Samvat 1883 -A.D. 1826 place of copying is Jaipura.
Beginning : (Text)
श्रीगणेशायनमः (नमः) ॥
कालज्ञानं कलायुक्तं सं ( शं) भुना तत्प्रभाषितं (तम्) ।
येन षं (ष) ण्मासतः पूर्व ज्ञायते मृत्यु (त्युः) रोगिणां (णाम् ) ॥१॥
कालः सृजति भूतानि कालः संहरते प्रजा (जाः) ।
काल (लः) स्वपतिषु (सुप्तेषु) जागर्त्ति कालो हि दुरित (रति) क्रम (मः) ॥२॥
काले देवाः विनस्यं (श्यं) ति काले चासुरपन्नगाः ।
नरेंद्रा (द्राः) सर्वजीवाश्च सर्व (ब) काले विस्य (नश्य ) ति ॥३॥
Beginning : (Comm)
॥ई ॥ श्री इष्टदेवायन्मः (नमः) ॥
कालरेशान कहतां मृत्युरोप्रमाः ॥ श्रीमाहादेजीनोभाव्योः॥
