________________
Vada ] Gañadharavāda
.: 341 :destruction of ghata is nothing but pradhvamsābhāva. The example cited is, therefore, quite proper to the occasion. The same is the case with moksa also. Moksa will never be called a-nitya even if it is believed to possess the properties like Meritakatvcs. || 288-290 ( 1837-1838 )॥
Or, say, Moksa is not kritaka at all on account of the following reason:किं वेगंतेण कयं पोग्गलमत्तविलयम्मि जीवस्स । किं निवत्तियमहियं नभसो घडमेत्तविलयम्मि ? ॥२९१॥ (१४३९) Kim vegantena kayam poggalamettavilayammi jîvassa / Kim nivvattiyamahiyam nabhaso ghadamettavilayammi? ॥ 291 ॥ [किं चैकान्तेन कृतं पुद्गलमात्रविलये जीवस्य ।
किं निर्वतितमधिकं नभसो घटमात्रविलये ? ॥ २९१ ॥ ( १८३९ ) Kım vaikantena kțitam pudgalamātravilaye jîvasya / Kim nirvartitamadhikam nabhaso ghatamātravilaye ?129111 (1839)]
Trans.-291 " At the destruction of mere pudagalas, how is jiva alone to be affected ?” “At the destruction of mere ghata, how is sky affected all the more?" ( 1839 )
टीका-किमिह पुद्गलमात्रविलये सति समस्तकर्मपुद्गलपरिशाटसमये जीवस्यात्मनः स्वतत्त्वे वृत्तिमादधत एकान्तेन कृतं विहितम् , येन कृतको मोक्षः स्यात् ? । एतदुक्तं भवति-इहात्म-कर्मपुद्गलवियोगो मोक्षोऽभिप्रेतः । तत्र तपःसंयमप्रभावतो जीवात् कर्मणि प्रथग् जायमाने किमात्मनः क्रियते, येन कृतकत्वादनित्यत्वं मोक्षस्य प्रतिपाद्यते ।। अथ स एवात्म-कर्मवियोगः क्रियमाणत्वात् कृतकः, ततोऽनित्य इत्याशङ्कयाह-" किं निवत्तियमित्यादि" मुद्गरादिना घटमात्रस्य विनाशे सति किं नाम नभसोऽभ्यधिकं निर्वर्तितम् ? न किञ्चिदित्यर्थः। एवमिहापि कर्ममात्रविनाशे सति किं जीवस्याधिक कृतम् , येन तदेकाकितारूपस्य मोक्षस्य कृतकत्वेनानित्यत्वं स्यात् ? । स एव कर्मणो विनाशो घटविनाशवत् क्रियमानत्वात् कृतकः, ततः सर्वकर्मक्षय