________________
११८
सनत्कुमारचरित . निश्च जाणजे'. (६६२-६६३). एटले में का, 'हे मुनिराज, एवा ते नररत्ननो असिताक्ष यक्ष शा माटे वेरी बन्यो ?' एटले सूरिए कडं, 'खरेखरो तो प्राणीमात्रनो शुभ अने अशुभ कमेथी प्रेरायेलो आत्मा ज ा जीवलोकमां तेनो मित्र के शत्रु बने छे. तो हे खेचरराज, आ बाबतमां पण तेवो ज हेतु छे ते तमे जुमओ. (६६४) :
कनकपुरनगर नामना द्वीपमां पोताना तेजे सूर्यने पण जीतनार, कांतिथी प्रकाशतो, शत्रुमर्दन, याचकप्रिय, दानप्रिय, धीरचरित, दुर्नयखंडन, शरच्चंद्रनी जेम अनेक गुणरत्नोनो निधान, अने जगप्रसिद्ध विक्रमयश नामनो राजा हतो. (६६५), तेने उत्तमकुळमां जन्मेली, शरच्चंद्र जेवा यशवाळी, कुंदकळी समी दंतपंक्ति वाळी, विकसता मुखकमळ वाळी, त्रस्त मृगशिशु समां नेत्र वाळी, रतिदक्ष पांच सो राणीमओ हतो. तेमनी साथे राजा विषयसुख भोगवी रह्यो हतो. (६६६). त्या सर्वत्र लोकोमा ख्याति धरावतो नागदत्त नामे एक सार्थवाहपुत्र हतो. तेणे पोताना धन, धान्य, सुवर्ण ने रत्न वडे कुवेरना वैभवने पण हसी काढयो हतो. नगरलोकोमा ते सर्वाधिक बुद्धिशाळी हतो. पोताना चंद्रनिर्मळ गुणोने लाईने तेणे खूब यश अने कीर्ति प्राप्त कर्या हता. ते असाधारण रूपवान अने स्थिर प्रकृतिनो हतो. (६६७). तेने विष्णुश्री नामे जगतमां जाणीती हृदयवल्लभा पत्नी हती. ते पृथ्वीना उत्तम शणगार जेवी ने असाधारण लावण्यना निधि जेवी हती. देवता अने गुरुना चरणकमळने ते पूजती. तरुणोना मनरत्न निःशंकपणे हरनारी ते नवयौवना, मृदुभापिणी, गंभीर चाल वाळी अने महान गुणरत्नोथी समृद्ध हती.(६६८)..
एक दिवस सुंदर शणगार सजीने सवारीमा पसार थता राजाए रस्तामां सहजपणे देवांगना पर विजय मेळवी लेती एवी विष्णुश्रीने जोई. तेने जोतां ज तेने खब काम व्यापी गयो. तेनां अंगोपांग विकळ थई गयां. संकल्पविकल्प करतो ते विचारवा लाग्यो (६६९), 'जो हुं आजे आ रतिने जीतनारी चंद्रवदना तरुणीनी साथे विषयमुख नहीं भोग, तो असुखथी व्याप्त एवो हुँ मरण ज पामीश एम मने लागे छे. दूर रहेली प्रियतमाथी मनने कशो संतोप न थाय; सूर्यास्त थतां चक्रवाक दुःखी थाय छे तेमां बीजो कोई दोप कारणमूत छे खरो (६७०). एटले माणसो रोकीने ते बालाने पोताना महेलमां लवरावीने मने तेनी विविध आगतास्वागता करावीने राजाए 'जगतमां आ तरुणी सर्वश्रेष्ठ छे' एम विचारी तेने अंतःपुरमा नारखी. अनुकूळ अवसरे प्रवृत्त थईने राजाए विष्णुश्रीनो एवी रोते उपभोग को जेथी करीने तेनो मद्नाग्नि शांत थईने नामशेष बनी गयो. (६७१).