________________
-- धर्माभ्युदय महाकाव्य चाल्यु. पछी अमे बधा साधुओ, पोतपोंतानां इच्छित एवां जुदा जुदा क्षेत्रोमा जवानी दृष्टिये; छूटा पड्या. हुं त्यांथी विहार (प्रवास) करी, प्रथमः अमदाबाद, गयो अने पछी त्यांथी वीरमंगाम विगेरे स्थानोमांथई, उपर. जणाव्या प्रमाणे भोयणीमा सागरानन्दजी सूरिनी आगमवाचनाना मंगळ मुहूर्तमा उपस्थित रही, पाटण पहोंच्यो हतो. . . . . . . . ..
म्हेसाणाना निवास दरम्यान, मुनि ( हवे आचार्य) श्री ललितविजयजीना लखेला हिन्दी कुमा. सालचरित' नामनी पुस्तकनी प्रस्तावना रूपे 'हेमचन्द्राचार्य अने कुमारपालना जीवननी संक्षिप्त रुपरेखा दोरवतो एक निबन्ध म्हें लख्यो. म्हारी निबन्धलेखन प्रवृत्तिनो.ए सौथी पहेलो प्रयास हतो. पाटण आव्या पछी म्हें 'सरस्वती' नामक हिन्दीनी सर्वश्रेष्ठ मासिक पत्रिका मादे, पाटणना- जैन भंडारोनो परिचायक एक सारो सरखो लेख लखीने मोकल्यो अने तेमां. पूज्य प्रवर्तकजी महाराज द्वारा पाटणना, भंडारो जे रीते प्रकाशमां आव्या तेनी केटलीक हकीकत आलेखीने हिन्दीभाषी जगत्ने तेनी ओळख आपी. 'सरखती' जेवीं हिन्दीभाषानी उत्कृष्ट कोटिनी साहित्यिक पत्रिकामा म्हारा लेखने प्रसिद्धि मळवाथी प्रर्वतकजी महाराज तथा श्री चतुरविजयजी महाराजनो पण म्हारा उपरनो आदरभाव सविशेष वध्यो अने तेमणे म्हने, म्हारा अध्ययन-संशोधनना व्यासंगमां सहायक थाय तेवी, सानुकूळ परिस्थितिमा रहेवा अने बेसवा करवा. आदिनी सविशेष सगवड करी आपी. • म्हेसाणाना चातुर्मास निवास दरम्यान पंडितजी सुखलालजीनो जे प्रथम परिचय थयो । अमारी वच्चे सदाना माटे स्नेहसबन्धना स्वरूपमा परिणम्यो अने अमे एकवीजाना विद्या-व्यासंगनी इंष्टिये, परस्पर वधारे निकट आव्या. पाटणना ए चातुर्मास वखते पंडितजी पण त्या आवीने रहो. प्रवर्तकजी महाराजथी लई श्री चतुरविजयजी, श्री पुण्यविजयजी विगैरे' अमे बंधा' पंडितजीना ज्ञाननो लाम लेता अने तेओ पण पोते मेळवेला ज्ञाननो वधारे विकास करता रहेता. चतुरविजयजी महाराजनुं पोतार्नु ग्रन्थ संपादनकार्य दिन प्रतिदिन 'प्रगति कर्ये जतुं हतुं अने तेमणे यार सुधीमी नाना म्होटा. ३०-४० जेंटला प्रकरण, कंथा चरित्र आदि विषयना अन्थो मुद्रित करीने प्रकट करी दीधा हता.
पाटणनो ए'चातुर्मास समाप्त थया-पछी, वळी एक बीजा गृहस्थे; फरी तेवो ज केशरीयाजीनो संघ कान्यो अने तेमां पण अमारे ते साथे जवानो प्रसंग · आव्यो. आ चखते पंडितजी पण साथे हताः केशरीयाजीनी यात्रा करी त्यांथी पाछा फरता अमारो विहार वडोदरानी दिशामा 'थयों. मार्गों पडता कपडवणज (जे मुनि पुण्यविजयजीनी जन्मभूमि छे') विगैरे स्थाने थई, फरतो. फरता अमें मुनिवर चतुरविजयजीनी जन्मभूमि छाणी मुकामे आव्या. अने त्यांथी - पछी वडोदरे - आवी चातुर्मास करवानी दृष्टिये त्यां स्थिर थया.
वडोदरामां, ते उन्हाळामां आत्मारामजी महाराजनो बधो साधुसमुदाय एकत्र थयो अने एक 'मुनिसम्मेलन' भरवामां आव्यू. समुदायना भिन्न-भिन्न नायको वच्चे, जे केटलाक खास मतभेदो गई गया हता तेनो निकाल करवानो ए 'मुनिसम्मेलन'नो उद्देश हतो. ए.साधुसमुदायमा एक वर्गना मुख्य नायक, प्रवर्तकजी महाराज अने, तेमना पक्षना स्व. श्री इंसविजयजी महाराज तथा श्रीविजयवल्लभसूरि आदि प्रसिद्ध मुनियो हता अने बीजा वर्गना नायक, आचार्यपद्धारक स्व. श्री विजयकमलसूरि अने तेमना वर्तुलना अन्य मुनियो हता. प्रवर्तकजी महाराजनो पक्ष, कीईक उदार. विचार अने. सुधारक मानस धरावनार गणातो हतो त्यारे श्री कमलसूरिजीनो पक्ष, तंदन संकुचित विचार अने