________________
श्री
समवायाङ्ग
सूत्र ॥
बोधुं अंग
॥ ५१ ॥
'लोक अर्धचंद्रने आकारे रहेलो छे, ते पूर्व-पश्चिम लांबो अने दक्षिण-उत्तर पहोलो छे, तेना मध्य भागे तेरमा पाथडामां शक्रना निवासभूत विमान छे, ते सौधर्मदेवलोकनो अवतंसक एटले मुकुटनी जेम प्रधान मुख्य होवाथी सौधर्मावतंसक एवा सार्थक नामवालुं छे. अहीं ' णं ' शब्द वाक्यना अलंकार माटे छे. ते विमान जेने विषे तेरमुं अर्ध छे ते अर्धत्रयोदश कहेवाय छे एटला लाख योजन एटले साडाबार लाख योजन आयाम - विष्कंभवाळं कहेलुं छे ( तेवुं ज तेनी सामेनी बाजुए ईशानावतंसक विमान साडा चार लाख योजननुं छे. ) ( ३ ) । तथा जातिने विषे एटले जळचर पंचेंद्रिय तिर्यग्गतिने विषे कुल कोटिना योनिप्रमुख एटले उत्पत्तिस्थानमां थयेला जे शतसहस्र ( लाख ) ते अर्धत्रयोदश छे एटले के साडा चार लाख कुळकोटि कही छे ( ५ ) । तथा 'पाणाउस्स' – जेमां प्राणीओना आयुष्यनुं विधान भेद सहित 'कहेवामां आवेल छे, ते प्राणायु नामनुं वारमुं पूर्व छे, तेमां तेर वस्तु एटले अध्ययननी जेवा तेर विभागो कहेला छे ( ६ ) । तथा गर्भमां एटले गर्भाशयमां जेमनी उत्पत्ति होय ते गर्भव्युत्क्रांतिक कहेवाय छे. आवा जे पंचेंद्रिय तिर्यंच योनिवाळा जीवो, तेमनो प्रयोग एटले मन, वचन, कायानो व्यापार तेर प्रकारनो कह्यो छे. एटले के कुल पंदर प्रयोगो ( योगो) छे तेमांथी आहारक अने आहारकमित्र ए वे कायप्रयोग तिर्यंचोने होता नथी, केम के ते संयमीने ज होइ शके छे, अने संयम तो संयत मनुष्योने ज होय छे, तिर्यचने होतो नथी, तेथी तेर योग होय छे. तेमां मनना प्रयोग चार छे - सत्य, असत्य (मृषा ), बन्ने (सत्यमृषा ) अने बने नहीं ( असत्यामृषा ), ए ज रीते चार वचनना प्रयोग मळी आठ था. तथा औदारिक विगेरे पांच कायप्रयोग जाणवा. ए रीते तेर थाय छे, (७) । तथा सूर्यमंडळ एटले सूर्यमंडळनो वृत्त
समवाय १३ ॥
॥ ५१ ॥
