________________
. ११४
तस्यार्थसूत्रे
. भावनारूपानुपेक्षाया अपि संदरहेतुत्वम् - उत्तरगुणानुविधायित्वञ्च भवति । एवंक्षुत्पिपासादि द्वाविंशति परीपहाणां विजयोऽपि संवरकारणं भवति । एवं द्वादश विधं तपोऽपि - उत्तरगुणान्तःपातितया संवरमाविष्करोति । एवं प्राणातिपात . मृषावादादचादान-मैथुन - परिग्रह - रात्रिभोजनानि संश्लेप विशेपादित कालु.. वयस्य पुरुषस्य कर्मास्रवकारणानि भवन्ति तेभ्यो विरमणेन कर्मावनिरोधो - भवति, तस्मात् पश्चाणुव्रताना मपि संचरकरणत्वं वर्तते, आधाकर्मादि परिभोगहेतुकं कर्मास्रवणं भवति । तत्परित्यागे तु न सम्भवति कर्माणम्, तस्मात् समित्यादि तपःपर्यन्तं सर्वमेत्र शङ्खादि दोपजालरहितसम्यग्दर्शनपीठ प्रतिबन्धं वर्तते, अत स्वार्थश्रद्धानळक्षणे सम्यक्त्वे सति न खलु मिथ्याआदि अनुप्रेक्षाएं भी तंवर का कारण हैं और उत्तरगुण रूप हैं । क्षुधा पिपासा आदि बाईस परीषहों को जितना भी संवर का कारण है । बारह प्रकार का तप भी उत्तर गुणों में सम्मिलित होने से संवर को प्रकट करता है । इसी प्रकार प्राणातिपात, मृषावाद, अदत्तादान, मैथुन, परिग्रह और रात्रि भोजन चित्त को कलुषता वाले पुरुष को कर्म के आस्रव के कारण होते हैं और इन पापों से विरक्त होने से आस्रव का निरोध होता है इस कारण पांचों व्रत भी संवर . के कारण हैं । आधा कर्म आदि दोषों वाले आहार आदि का - सेवन करने से कर्म का आस्रव होना है । उसका त्याग कर दिया 'जाय तो आस्रव नहीं होना अर्थात् संवर हो जाता है । इस प्रकार समिति गुप्ति आदि पूर्वोक्त सभी सवर के कारण तभी होते हैं जब कि सम्यग्दर्शन विमान हो और सम्यग्दर्शन होने पर मिथ्या
<
ઉત્તરગુણરૂપ છે. ક્ષુધા પિપાસા વગેરે મ વીશ પરીષહેાને જીતવા એ પણ સંવરના કારણુ છે. ખાર પ્રકારના તપ પણ ઉત્તરગુણેમાં સમ્મિલિત હાવાથી સવરને પ્રકટ કરે છે. એવી જ રીતે પ્રાણાતિપાત, મૃષાવાદ, અદત્તાદાન, મૈથુન, પરિગ્રહ અને રાત્રિèજન ચિત્તની ષતાવાળા પુરૂષને કર્મોના આસવના કારણુ હાય છે અને આ પાપેાથી વિત થવાથી આસવના નિરાધ થાય છે. આથી પાંચે વ્રત પણ સવરના કારણુ છે. આધકમ આદિ દોષા વાળા આહાર આદિનું સેવન કરવાથી ક્રમના આસ્રવ થાય છે. તેને ત્યાગ કરી દેવામાં આવે તે આસત્ર થતા નથી અર્થાત્ સવર થઈ જાય છે. આવી રીતે સમિતિ ગુપ્ત આદિ પૂકિત બધાં સવના કારણુ છે. આ ખાં સ’વરનાં કારણ ત્યારે જ હાય છે જ્યારે સમ્યકૂદન વિદ્યમાન હોય અને સમ્યક્દન
