________________
पतिको वातव साध्वी यावत् गुनहायात ही कण
अध्ययन १ गा. १ मुखवस्त्रिकाविचारः ___ "तएणं ताओ अजाओ पोहिलाए एवं वुत्ताओ समाणीओ दोवि कने ठाइंति, ठाइत्ता पोहिलं एवं क्यासी-अम्हे णं देवाणुप्पिए ! समणीओ निग्गंथीओ जाव गुत्तवंभयारिणीओ, नो खलु कप्पइ अम्हं एयप्पयारं कन्नेहिवि निसामित्तए किमंग पुण उबदिसित्तए वा" इत्याधुक्तम् ।
पोटिलया भिक्षार्थ स्वगृहमनुप्रविष्टास साध्वीषु काचित् पतिं वशीकतुं चूर्णयोग-मन्त्रयोगादिकानुपायान् पृष्टा सती को पिधाय प्रोवाच-हे देवानुपिये। वयं श्रमण्यो निन्थ्यो यावद् गुप्तब्रह्मचारिण्यः स्मः, नो खलु कल्पते अस्माकमेतत्पकारं कर्णाभ्यामपि निशामयितुं किमग पुनरुपदेष्टुमित्यर्थः। . - ___लोके हि अनुचितवार्ताश्रवणसमये झटिति कर्णपिधानं हस्ताभ्यामेव विधीयमानं दृश्यते तस्मात् साव्या हस्ताभ्यां कर्णी पिधाय प्रतिवचनदाने मुखवस्त्रिकाधारणं वन्धनं विना नोपपद्यते, तदभावे वायुकायादिजीवविराधनाऽवश्यम्भाविनी।
अर्थात्-"पोटिलाके घरमें साध्वियाँ भिक्षाके लिए गई उसने अपने पतिको वश करनेके लिए एक साध्वीसे चूर्णयोग और मंत्रयोग आदि उपाय पूछे। तव साध्वीने तत्काल दोनों कान मूंद कर कहा-हे देवानुप्रिये! हम निर्ग्रन्थ आर्यिका हैं यावत् गुप्तब्रह्मचारिणी है। ऐसी बात सुनना
भी हमें नहीं कल्पता तो उपदेश देनेकी बात ही क्या है ? ___अनुचित बात सुनते समय लोकमें भी झटपट हाथोंसे कान मूंदना देखा जाता है । ऐसी हालतमें दोनों हाथोंसे दोनों कान मूंद लेने पर विना मुखवस्त्रिका वांधे उत्तर देना युक्त नहीं हो सकता। यदि मुखवत्रिका के बांधे बिना उत्तर दिया तो वायुकाय आदि जीवोंकी विराधना अवश्य हुई। અર્થાત “પિફ્રિલાના ઘરમાં સાધ્વીઓ ભિક્ષાને માટે ગઈતેણે પિતાના પતિને વશ કરવાને માટે એક સાધ્વીને ચૂર્ણાગ અને મત્રગ આદિ ઉપાસે પડ્યા, ત્યારે સાધ્વીએ તત્કાળ બેઉ કાને હાથ મૂકીને કહ્યું–હે દેવાનુપ્રિયે! અમે નિર્ચ થ આર્થિકા છીએ તેમજ ચાવત્ ગુપ્તબ્રહ્મચારિણી છીએ. આવી વાત સાંભળવી પણ અમને કઢપતી નથી તે પછી ઉપદેશ આપવાની તે વાત જ શી ?”
અનુચિત વાત સાંભળતી વખતે લેકેમાં પણ ઝટપટ, હાથથી કાન ઢાંકવામાં આવે એવું જોવામાં આવે છે એવી હાલતમાં બેઉ હાથથી બેઉ કાન ઢાંકી લેતાં, મુખવસ્ત્રિકા બાંધ્યા વિના ઉત્તર આપ યુકત નથી હોતો જે મુખ વસ્ત્રિકા ખાધ્યા વિના ઉત્તર આપવામાં આવે તે વાયુકાય આદિ જીની विराधना अवश्य थाय.
