________________
-
-
श्रीदशवकालिकसूत्रे मत्वेऽपि तस्य मुखवत्रिकाधारणाभावे यदि सावद्या भाषा तर्हि औदारिकशरीरधारिणां का वार्ते ? ति ध्वनितम् ।।
सा च मुखवस्त्रिका वायुकायादिमाणिमाणसंरक्षणोपयोगि-मुखोपरिवन्धनीय -मुखपरिमित-सदोरकाऽटपुटवस्त्रखण्डविशेषः । अत्रायं सङ्ग्रहः
“वाउकायाइरक्वटं, वज्झई जं सया मुहे । सदोरहपुडं वत्थं, वृत्ता सा मुहवत्यिया ॥ १ ॥ मुहमाणा जईलिंगं, सबसंजमकारणं ।
पसत्यभावणावुडी-हेऊ य मुहबत्यिया ॥२॥” इति । देवेन्द्र और देवराज विशेषणों का देना यह सिद्ध करता है किजय दिव्य शक्तिमान् होने पर भी मुखयस्त्रिका न धारण करने से उसकी भाषा सावध होती है तो औदारिक-शरीर-धारियों की बात ही क्या है? उनकी भाषा अवश्य ही सावध होगी। _ वह मुखवस्त्रिका वायुकाय आदिके प्राणियोंकी रक्षाके लिये 'उपयोगी, मुख पर बांधने योग्य, मुखके बरावर डोरा सहित आठ पुटवाला, वस्त्रका खण्डविशेष है। यहां संग्रहगाथाएँ हैं-'वाउ' इत्यादि, ___ अर्थात्-वायुकाय आदिकी रक्षाके लिये जो सदा मुख पर यांधी जाती है, वह डोरासहित आठ पुटवाला वस्त्र "मुखवस्त्रिका" कहलाती है ॥१॥ वह मुखवत्रिका मुख-प्रमाण होती है, यह मुनिका चिह सर्व संयमका कारण तथा प्रशस्त भावना की वृद्धिका कारण है ॥२॥
અને દેવરાજ વિશપણે એ સિદ્ધ કરે છે કે જે દિવ્ય શક્તિમાન હોવા છતાં પણ મુખત્રિકા ન ધારણ કરવાથી એની ભાષા સાવધ થાય છે તે દારિકશરીરધારીઓની વાત જ શી? એની ભાષા પણ જરૂર જ સાવ જ થાય.
એ મુખવઝિકા વાયુકાય આદિના પ્રાણીઓની રક્ષાને માટે ઉપયોગી, મુખ પર બાંધવા ગ્ય, મુખની બરાબર, દોરાદિત આઠપુટવાળે અને भविशे५ छे. सही समय मायामो -'वाउ०' त्या
અર્ધા-વાયુકાય આદિની રક્ષાને માટે જે સદા મુખ પર બાંધવામાં આવે છે, તે દેરાસહિત આઠપટવા વસ્ત્ર મુખવઝિક” કહેવાય છે (૧) એ મુખસિકા મુખ-પ્રમાણુ હોય છે. એ મુનિનું ચિહન સર્વ સંયમનું કારણ તથા પ્રશસ્ત ભાવનાની વૃદ્ધિનું કારણ છે (૨)
