________________
अध्ययन ४ गा. १७-१९ - संयोगादित्यागः संवरधर्म स्पर्शः
३३९
सम्बन्धी भए=भोगोंको निव्विद ए = तवसे विचारता है, तया तव सभितरबाहिरियं=आभ्यन्तर और बाह्य संजोगं = संयोगको चयइत्याग देता है ||१७||
टीका- 'जया निव्विंद' इत्यादि । यदा दिव्य-मानुष- भोगोपभोगेषु निर्वेदो जायते तदा साऽऽभ्यन्तरबाह्यम् = वहिर्भवो बाह्यः सुवर्णमणिमाणिक्यादिः, अभ्यन्तरे = अन्तःकरणे भव आभ्यन्तरः = क्रोधादिः, आभ्यन्तरेण सहितः साऽऽभ्यन्तरः स चासौ बाह्यचेति साभ्यन्तरबाह्यस्तम्, संयोगं - संयुज्यते = सम्बध्यतेऽनेनाssस्भेति संयोगः = ममस्त्रकृतसम्बन्धस्तम् व्यजति = परिहरति ॥ १७॥
૧
४
3
२
मूलम् - जया चयइ संजोगं, सब्भितर बाहिरियं ।
૫
૬
८
तया मुंडे भवित्ताणं, पचइए अणगारियं ॥ १८ ॥
छाया - यदा त्यजति संयोगं, साभ्यन्तर- बाह्यम् । तदा मुण्डो भून्वा, मव्रजत्यनगारिताम् ॥ १८ ॥
सान्वयार्थः - जया - जब सन्भितरबाहिरियं = आभ्यन्तर और बाह्य संजोगं= संयोगको चयइत्याग देता है, तथा तव मुंडे द्रव्यभावसे मुण्डित भवित्ता= होकर अणगारियं = साधुपने को पव्वइए=माप्त होता है || १८ ||
टीका- 'जया चय' इत्यादि । यदा बाह्याऽऽभ्यन्तरसंयोगविरहितो भवति तदा म्रुण्डः=मुण्डनं मुण्डः ('मुडि खण्डने' इत्यस्माद्भावे घञ ) स च द्वेधा-द्रव्यतो
'जया निदिए०' इत्यादि । जब देवसम्बन्धी और मनुष्य सम्बन्धी भोगोंको जान लेता है, तब सुवर्ण-मणिमाणिक्य आदि बाह्य परिग्रहका तथा क्रोधादि आन्तरिक परिग्रहका अर्थात् बाह्याभ्यन्तर परिग्रहका त्याग कर देता है ||१७||
'जया चयइ' इत्यादि । जब बाह्याभ्यन्तर परिग्रहका परित्याग करता है तब मुण्डित हो जाता है । मुण्डन दो प्रकारका होता है
जया निव्त्रिद० छत्याहि. ल्यारे देवसगंधी मने मनुष्यसमधी लोगोने જાણી લે છે, ત્યારે મુનિ સુવણૅ –મણુિ–માણિકયાદિ ખાદ્ય પરિગ્રહને તથા ક્રોધાદિ આંતરિક પરિગ્રહને અર્થાત્ ખાદ્યાભ્યતર પરિગ્રહને ત્યજી દે છે. (૧૭)
जया चयइ० छत्याहि न्यारे माह्याभ्यंतर परिग्रहनो भुनि परित्याग ४रे છે ત્યારે મુતિ થઇ જાય છે. મુડન બે પ્રકારનાં હોય છે(૧) દ્રશ્ય-ક્રુડન