________________
अध्ययन ४ गा. १५ - पुण्यस्वरूपम्
" दया भूतेषु वैराग्यं, विधिवद्गुरुपूजनम् । विशुद्धा शीलवृत्ति, पुण्यं पुण्यानुवन्ध्यः || १|| इति. ( स्थानाङ्गे १ स्था. टीका )
हरिभद्रसूरिरप्याह
""
गेहाद् गेहान्तरं कश्चिच्छोभनादधिकं नरः । याति यद्वत् धर्मेण तद्वदेव भवाद्भवम् ॥ १ ॥” इति । एतच्च मोक्षार्थिनामप्यादरणीयमेव, पुण्यानुवन्धिपुण्यस्याऽपतनशीलमोक्षसम्पज्जनकत्वात् तथा चोक्तम्
,
66
शुभानुबन्ध्यतः पुण्यं कर्त्तव्यं सर्वथा नरैः । यत्प्रभावादपातिन्यो, जायन्ते सर्वसम्पदः || १||" इति ।
३०७
प्राणियों पर दया रखना, वैराग्य-भाव होना, आगमके अनुसार गुरुओंकी भक्ति करना, शुद्ध शीलका पालन करना, यह पुण्यानुबन्धि पुण्य है । ( स्थानाङ्ग०१स्था० टीका)
हरिभद्रसूरिने भी कहा है
" जैसे कोई मनुष्य एक अच्छे गृहसे दूसरे बहुत ही अच्छे गृहमें जाता है वैसेही पुण्यके प्रभावसे जीव अत्यन्त शुभ गतिको प्राप्त होता है ॥१॥ "
यह पुण्य मोक्षार्थी पुरुषोंके लिए भी उपादेय है, क्योंकि इससे अविनश्वर - शाश्वत - मोक्षरूपी सम्पत्तिकी उत्पत्ति होती है। कहा भी है
"मनुष्यों को पुण्यानुबन्धि पुण्य अवश्य करना चाहिए, जिसके प्रभावसे कभी नष्ट न होनेवाली सब प्रकारकी सम्पदाएँ प्राप्त होती हैं ॥ १ ॥ " વૈરાગ્યભાવ થા, આગમને અનુસાર પાળવું, એ પુણ્યાનુખ ષિ પુણ્ય છે
પ્રાણીઓ ઉપર યા રાખવી, ગુરૂઓની ભકિત કરવી, શુદ્ધ શીલ ( स्थानांग ० १ स्थाοटीडा )
હરિભદ્રસૂરિએ પણ ક્યું છે કે
“ જેમ કેાઈ મનુષ્ય એક સારા ગૃહમાથી ખીજા બહુ જ સારા ગૃહમાં જાય છે તેમ પુણ્યના પ્રભાવથી જીવ અત્યંત શુભ ગતિને પામે છે ” એ પુણ્ય માક્ષાથી પુરૂષને માટે પણ ઉપાદેય છે, કારણ કે તેથી ધર-શાશ્વત–માક્ષરૂપી સંપત્તિની ઉત્પત્તિ થાય છે કહ્યુ છે કે
અવિન
८८
મનુષ્યાએ પુણ્યાનુબધિ પુણ્ય અવસ્ય કરવું જોઈએ જેના પ્રભાવથી કદાપિ નષ્ટ ન થાય તેવી સર્વ પ્રકારની સ'પદ્માએ પ્રાપ્ત થાય છે