________________ તથા વિવાન કાર્યકીપિડી (०या०)जन्मेत्यादि, जन्मना जरया मरणेन चातमभिभूतम् , जगत्रिभुवनम् , अशरणमपरित्राणम् , अभिसमीक्ष्य ज्ञानचक्षुषावलोक्य, निस्सारमपगतरामणीयकम् , फीतं समृद्धम् , राज्यम५पहाय, शमाय मोक्षाय, धीमान्निक्रमणानन्तरमेव मनःपर्यायज्ञानोत्पत्तः, अपनाज दीक्षामादते 2 // 15 // किं कृत्वत्याह (भा० ) प्रतिपचाशुभशमन, निःश्रेयससाधक श्रमणलिङ्गम् / / कृतसामायिककर्मा, प्रतानि विधिवत्समारोप्य // 16 // (व्या०) प्रतिपधेत्यादि / प्रतिपद्य गृहीत्वा, अशुभशमनं अशुभकमक्षपणोपायभूतम् , न तु पुण्योपादानम्, अन्यभवानाकारत्वात् , अत एव नि:श्रेयसंसाधकं मोक्षप्रापकम् , श्रमणलिङ्ग श्रमणत्वज्ञापकं पञ्चमुष्ट्यावतारितनिःशेषशादिलक्षणम्, कृतं "करोमि भदन्त ! सामाकिं सर्वान् सावधयोगान् प्रत्याचक्षे " इत्येवं प्रतिज्ञात सामायिकं येन स तथा, नतान्यहिंसादीनि विधिना वक्ष्यमाणानुपूर्या, समारोप्यात्मस्थानि कृत्वा // 16 // भगवतो निरनुवन्धं कर्मेति तत्प्रवृत्तिमोक्षायैव न तु परलोकायेत्यभिप्रायेण शभायेत्यसार्थमाह-मोक्षायेति। धीमचे हेतुमाह-निष्क्रमणानन्तरमेव मन:पर्याधज्ञानोत्पत्ते. रिति / उक्तश्चाऽऽवश्यकभाष्ये " पडिवण्णमि चरित्ते, पउनाणी जाव मत्था " इति / . इति पञ्चदशकारिकार्थः समाप्तः // 15 // पञ्चदशकारिकाऽवतरणिकामाह-किं कृत्वत्याहेति / पुण्योपादानमिति-पुण्यग्रहणकारणमित्यर्थः / निषेधे हेतुमाह-अन्य भवानाकक्षित्वादिति / भवे मोक्षे च सर्वत्र निरहो मुनिसत्तम इति वचनादिति भावः। पञ्चमुष्टयाऽवतारितनिशेिषकेशादिलक्षणमिति / अत्राऽऽदिपदेनाऽटादेशशीलासहस्त्रानुष्ठानाम्युपगतप्रतिज्ञममरोपहितसितकदुकूलकतवैकक्ष्यमत्यन्तसर्पसत्वानुवैजनमसपदप्रापकमिति ग्राह्यम् / शाक्यादय श्रमणलिङ्गधारिणोऽयुपचारतश्चारित्रव, न तु परमार्थतः, अकृतसविसावद्ययोगप्रत्याख्यानादिलक्षणसामायिकत्वात् गृहस्थवत् , ये च कृतसामायिकास्ते परमार्थतश्चारित्रवन्तः, यथार्हन्तो भगवरा इत्युपदर्शनाय हेतुगर्भविशेषणमायामाहकृतसामायिककर्मेति, तदर्थमाह-कृतमित्यादिना / करोमि भ६.! सामायिकमिति। अत्रे तथार्थवृहट्टीकायां न चाऽस्याऽन्यो भदन्तोऽन्यत्र सिद्धेभ्यः, आचारार्थ वनेन सिद्धान्या प्रत्युकामित्येवमुक्तं / आवश्यके तु-" काऊग नमोक्कार, सिद्धाणभभिन्नहं तु सो गिण्हे / सव्वं मे अकरणिज, पावंति चरिममारूढो // 1 // " इति भाष्यगाथाटीकायां स च भदन्तशब्दरहितं सामायिक चारयतीत्येवमुक्तमिति / आहे च चूर्णिकारोऽपि-"भदंत त्ति न मगई, जायम्" इति / समारोप्येत्ययार्यमाह-आत्मस्थानि कृत्वेति / भाववृत्या प्रस्थात्मप्रदेशमोतप्रोतानि कवेत्यर्थः, एतेन ये बाह्यवृत्त्या व्रतानि गृह्णन्ति पार्श्वस्यादि साधुवन ते परमार्थतपारिन इति चितम् / // इति षोडशकारिकार्थः