________________
૩૬૨
२४१. से किं तं खेत्तसमोयारे ?
पण्णत्ते,
खेत्तसमोयारे - दुविहे तं जहा - आयसमोयारे य तदुभयसमो - यारे य | भरदेवासे आयसमोयारेण आयभावे समोर, तदुभयसमोयारेण जंबुद्दीवे समोयरड़ आयभावे य । जंबुद्दीवे आयसमोयारेणं आयभावे समोयरई, तदुभयसमोयारेणं तिरियलोए समोयरइ आयभावे य 1 तिरियलोए आयसमोयारेणं आयभावे समोयर, तदुभयसमोयारेणं लोए समोर आयभावे । से तं खेत्तसमोयारे ।
से किं तं कालसमोयारं ?
कालसमोयारे - दुविहे पण्णत्ते, तं जहा - आयसमोयारे य तदुभयसमोयारे य | समए आयसमोयारेणं आयभावे समोयर, तदुभयसमोयारेणं आलिया समोर आयभावे य । एवमाणापाणयोवेलवे मुहुत्ते अहोर पक्खे मासे ऊऊ अयणे सवच्छरे जुगे चासमए वाससहस्से वाससयस हस्से पुलंगे पुर्व तुडिअंगे तुडिए अडडंगे rse अवगे अवे हृहुअंगे हुए उप्पलंगे उप्पले पउमंगे परमे णलिगंगे
लिणे अच्छनिउरंगे अच्छनिउरे अउ - अंगे अउर नउअंगे नउ पगे पउप चलिगे चुटिया सीमपहेलिअंगे freeteer for मे सागरीवमे meentertणं आय भावे समोर agenaमोयारेण ओसप्पिणी उस्स
૨૪૧.
સમવતાર નિરૂપણુ પ્રશ્ન ભંતે । ક્ષેત્રસમવતાર શું છે?
ઉત્તર-- ધર્માદિકદ્રબ્યાની જ્યા વૃત્તિ હાય અર્થાત્ ધર્માદિકદ્રબ્યાને જ્યા નિવાસ છે તે ક્ષેત્રસમવતાર. તેના બે પ્રકાર છે. તે આ પ્રમાણે [૧] આત્મસમવતાર અને [૨] તદુભયસમવતાર આત્મસમવતારની અપેક્ષાએ ભરતક્ષેત્ર આત્મભાવમાં રહે છે. તદ્રુભયસમવતારની અપેક્ષાએ જ બુદ્વીપમાં પશુ રહે છે, અને આત્મભાવમાં પણ રહે છે. જમૂદ્રીપ આત્મસમવતારની અપેક્ષાએ આત્મભાવમા રહે છે અને તદ્રુભયસમવતાઅપેક્ષાએ તિર્થંકલાકમાં પણ રહે છે અને નિજસ્વરૂપમાં પણ રહે છે. તિર્થંકલેાક આત્મસમવતારની અપેક્ષાએ આત્મભાવમા રહે છે અને તદ્રુભયસમવતારની અપેક્ષાએ લેાકમા પણ રહે છે અને આત્મભાવમાં પણ રહે છે. આ પ્રમાણે ક્ષેત્રસમવતાર છે
પ્રશ્ન~ ભંતે 1 કાળસમવતાર શું છે ?
ઉત્તર- સમયખદિરૂપ કાળનેાસમવતે કાળસમવતાર એ પ્રકારના પ્રજ્ઞપ્ત થયેલ છે. તે આપ્રમાણે—(૧) આત્મસમવતાર અને (૨) તદ્રુભયસમવતાર. આત્મસમવતારની અપેક્ષાએ સમય આત્મભાવમાં રહે છે અને તભયસમવતારની અપેક્ષાએ આવલિકામા પણ રહે છે અને આત્મભાવમાપણ રહે છે આ પ્રમાણે આનપ્રાણ, સ્નેક, લવ, મુહૂત, અહેારાત્ર,પક્ષ, માસ,ઋતુ, અયન, સ`વત્સર, યુગ, વર્ષાંશત, વસહસ્ર, વર્ષશત્મહસ્ર પૂર્વાંગ, પૂર્વ, ત્રુટિતાંગ, ત્રુટિંત, અટટાગ, અટટ, અવવાગ, અવવ, હૂકાગ, હૂક, ઉત્પલાંગ, ઉત્પલ, પદ્માંગ, પદ્મ, નલિનાગ, નલિન, અક્ષિનીકુરાંગ, અર્થાનકુર, અયુતાંગ, ચુત, નયુતાગ, નયુત, પ્રયુતાંગ, પ્રદ્યુત, કૃલિકાંગ, ચૂલિકા, શીપ પ્રહેલિકાંગ, શીપ્રહેલિકા, પલ્લે પમ, સાગરાપમ, આ સર્વે આત્મસમવતાની અપેક્ષાએ આત્મભાવમાં