________________
૧૬૨
gure विसेसाहिया । अवत्तव्यगदव्वाइ' पएसट्टयाए विसेसाहियाई । आणुपुव्वदव्वा दव्वट्टयाए असंखेज्जगुणाई, ताइं चैव परसट्टयाए अनंतगुणाइ' । सेतं अणुगमे, से तं नेगमववहाराणं अणोवणिहिया दव्वाનુપુથ્વી |
૬. તે તં સંપદા અૌષિિરયા ૯૧. दव्वाणुपुन्वी
संगहस्स अणोवणहिया दव्वाणुपुत्री पंचविद्या पण्णत्ता, तं जहाअट्ठपयपरूवणया १, भंगसमुक्कित्तणया २ भंगोवदंसणया ३ समोयारे ४ अणुगमे ५ ।
૯૨
९२. से किं तं संगहस्स अट्ठपयपरूवणया ? संगहस्स अट्ठपयपरूवणया तिप्पएसिए आणुपुत्री उप्पसिए आणुपुव्वी जाव दसपएसए आणुपुन्धी संखिज्जपएसिए आणुपुत्री असंखिज्जप एसिए आणुपुत्री अणतपएसिए आणुपुव्वी परमाणुपोगले अणाणुपुत्री दुप्पएसिए अवत्तव्यए । सेतं संगस्स अपयपरूवणया ।
९३. एयाए णं संगहस्स अट्ठपयपरूवणयाए 63. किं पओयणं ?
આનુપૂર્વી નિરૂપણુ
કરતાં અનંતગણુા હેાય છે. નૈગમ–વ્યવહારનયસ'મત અવક્તવ્યકદ્રવ્યે ઉભય-દ્રવ્ય પ્રદેશની અપેક્ષાએ સ`થી અલ્પ છે કારણકે દ્રવ્યની અપેક્ષાએ સ`સ્તાકતાનું પ્રતિપાદન પહેલા કરવામાં આવ્યું છે. બ્ય અને અપ્રદેશાતાની અપેક્ષાએ અનાનુપૂર્વી દ્રવ્ય વિશેષાધિક છે. પ્રદેશની અપેક્ષાએ અવકતવ્યકદ્રવ્યે વિશેષાધિક છે. આનુપૂર્વી દ્રવ્યા દ્રવ્યની અપેક્ષાએ અસખ્યાતગુણા અને પ્રદેશેાની અપેક્ષાએ અનંત ગુણા હેાય છે. આપ્રમાણે અનુગમનું વર્ણન પૂર્ણ થયુ. આ પ્રમાણે નૈગમ-વ્યવહારનયસ મત અનૌપતિધિકીદ્રવ્યાનુપીંના સ્વરૂપનું નિરૂપણ કર્યું".
પ્રશ્ન– સંગ્રહનયસંમત અનૌપનિધિકી દ્રવ્યાનુીનુ સ્વરૂપ કેવું છે ?
ઉત્તર– સ`ગ્રહનયસ’મત દ્રવ્યાનુવીના પાચપ્રકાર પ્રરૂપ્યા છે. તે આ પ્રમાણે— (૧) અપદપ્રરૂપણુતા (૨) ભ’ગસમુત્કીત - નતા (૩) ભંગે પદશનતા (૪) સમવતાર (૫) અનુગમ,
પ્રશ્ન— સામાન્યને ગ્રહણ કરનાર સંગ્રહનયને સંમત અ પદપ્રરૂપણુતાનું સ્વરૂપ કેવું છે ?
ઉત્તર ત્રણ પ્રદેશવાળા સ્કંધ આનુપૂર્વી છે, ચાર પ્રદેશવાળા સ્ક ંધ આનુપૂર્વી છે, યાવતા દસપ્રદેશિક, સખ્યાતપ્રદેશિક, અસંખ્યાતપ્રદેશિક, અન’તપ્રદેશિકક ધ આનુપૂર્વી છે. પુદ્ગલપરમાણુ અનાનુપૂર્વી છે, દ્વિપ્રદેશિકસ્ક ધ અવકતવ્યક છે. આ પ્રકારનું સંગ્રહનયસંમત અથ પદપ્રરૂપણુતાનુ’ સ્વરૂપ છે.
પ્રશ્ન સગ્રહનયસ મત અર્થ પદપ્રરૂપણુતાનું પ્રયેાજન શું છે ?
