________________
प्रमेयधोतिका टीका प्र.३ उ.३ पू.४८ नागकुमाराणां भवनादिद्वारनिवपणम् ७६७
सम्प्रति दक्षिणोत्तरदिग्वत्तिभवनपतीनामिन्द्रनामानि पृथक् पृथग् विविच्य प्रदर्शयितुकामा प्रथम दक्षिणदिग्वतिभवनपतीनामिन्द्रनामानि क्रयेण प्रदर्शयति 'चमर' इत्यादि गा.५।
दक्षिणदिग्वत्तिनामसुरकुमाराणामिन्द्रश्चमरः१, नागकुमाराणां धरणः२, सुवर्णकुमाराणां वेणुदेवः३, विद्युत्कुमाराणां हरिकान्तः४, अग्निकुमाराणापग्नि शिख.५, द्वीपकुमाराणां पूर्णः ६, उदधिक्कुषाराणां जलशान्तः ७, दिक्छुभागणा. दीपकुमार आदि जो दूसरी गाथा में बताये गये हैं उन छहों के प्रत्येक के छत्तीस छत्तीस-३६-३६ लाख भवन है। इस प्रकार दक्षिण उत्तर दोनों दिशा के भवनपतियों के भवनों की संख्या को मिलाने से एक एक भवनपतियों के भवनों की संख्या जो प्रथम द्वितीय साया में कही गई है वह समुच्चय रूप से आ जायगी ॥ गा. ४॥
अब दक्षिण उत्तर दोनों दिशाओं के बचनपत्तियों के इन्द्रों के नाम बतलाने की इच्छा से प्रथम दक्षिण दिग्पती भवन पतियों के इन्द्रों के नाम क्रम से कहते हैं-'चमरे' इत्यादि । मा. ६॥
दक्षिण दिशा के असुरकुमारों का इन्द्र चपर है इसी प्रकार नागकुमारों का धरण २, सुवर्णकुमारों का वेणुदेव३, विद्युत्कुमारों का हरिकान्त४, अग्निकुमारोका अग्निशिख५, डीपकुमारों का पूर्ण६, उद. धिकुमारों का जलकान्त७,दिक्कुमारों का अमितगति८, वायुकुमारों का દરેકને ૩૬૦૦૦૦૦ છત્રીસ લાખ ૩૬૦૦૦૦૦ છત્રીસ લાખ ભવનો છે આ રીતે દક્ષિણ દિશા અને ઉત્તર દિશા એમ અને દિશાના ભવનપતિના ભવનેની સંખ્યા મેળવવાથી દરેક ભવનપતિયોના ભવનની સંખ્યા જે પહેલી અને બીજી ગાથામાં કહેલ છે, તે સમુચ્ચય રૂપે આવી જાય છે. મેગા કા
હવે દક્ષિણ અને ઉત્તર અને દિશાના ભવનપતિ ના ઈ દ્રોના નામ બતાવવાની ઈચ્છાથી પહેલા દક્ષિણ દિશાના ભવનપતિયોના ઈંદ્રોના નામો કેમ थीमतावे छे. 'चमरे' या
દક્ષિણ દિશાના અસુરકુમારોને ઈન્દ્ર અમર છે ૧, એજ પ્રમાણે નાગકુમારને ઈન્દ્ર ધરણ છે ૨, સુવર્ણકુમારને ઈન્દ્ર દેવ છે, ૩, વિધુ. કુમારનો ઈન્દ્ર હરિકાન્ત છે. ૪ અગ્નિકુમારોને ઈંદ્ર અગ્નિ શિખ છે. ૫, દ્વીપકુમારને ઈદ્ર પૂર્ણ છે. ૬ ઉદધિકુમારે ઈદ્ર જલકોન છે , દિકુમારોને ઈદ્ર અમિતગતિ છે. ૮, વાયુ કુમારનો ઈ દ્રા વેલમ્બ છે. ૯ અને