Page Text
________________
प्रमेययोति का ठीका प्र.३ उ. ३ . ३९ एकोरुकस्थानामाहारादिकम्
६३५
नायमर्थः समर्थः नैते आर्यादयो भवन्ति यतः 'ववयवेराणुबंधाणं ते मणुय'गणा पण्णत्ता समणाउलो' व्यपगत वैरानुबन्धास्ते मनुजगणाः प्रज्ञप्ताः हे श्रमणायुष्मन् ! व्यपगतः ranisgarधः सम्वन्धो येस्पस्तथा भूतास्ते मुक्तिमार्गावरोधकारणभूते कृतपूर्वमवादि विषयेऽपि पश्चात्तापं कुर्वन्तीति । क्योंकि - 'वगत आभिओमियाणं ते मणुघमणा पण्णत्ता समणाउसो' श्रमण आयुष्य | इनके अनियोगिक कर्म नहीं होता है अर्थात् वहां के व्यक्ति किसी के दबाव में आकर या पैसा के दास बनकर किसी के दास आदि नहीं होते है | 'अस्थि णं भंते । एवोरुवदीवे अरीति वा बेरिएति या घातकति वा वह एह वा पडिणीपति या पच्चामित्ते वा' हे भदन्त ! एवोरुक द्वीप में 'यह अरि है - सामान्यतः शत्रु है, यह वैरी है विशेष किसी कारण वश वैरभाव से युक्त है यह वैरभाव कहीं २, स्वाभाविक होता है - जैसा भए (वर्ष) और नकुरु (फोला) में होना है यह घातक है मरवाने वाला है यह पधक है-स्वयं मारने वाला है अथवा थप्पड आदि द्वारा पीडा पहुंचाने वाला है यह प्राथमिक है - कार्य का विनाशक है यह प्रत्यमित्र है जो पहिले मित्र होकर भय शत्रु हो गया है अथवा जो मित्र का सहायक है वह मत्यवित्र कहलाता है- 'ऐला व्यवहार होता है ? इसके उत्तर में प्रभु श्री कहते हैं-'णो हण्डे समहे' tata ! ऐसा अर्थ अनर्थ नहीं है क्योंकि 'बकाय वेराणुवंषाणं ते मणुपनणा पण्णत्ता' हे श्रमण आयुष्मन् ! यहां के मनुष्यों में वैरानुबंध थन। नथी, भुट्टे 'ववगय आभियोगियाणं ते मणुयगणा पण्णा समणाउसो' डे શ્રમણ આયુષ્યમન્ ! તેએને અભિચાગિક નામનુ કેમ થતું નથી. અર્થાત્ ત્યાંની વ્યક્તિ કેાઈના દબાણમાં આવીને અથવા પૈસાના દાસ બનીને કાઈના દાસ विगेरे जनता नथी. 'अस्थि णं भते ! एगोरुयदीवे अरोति वा, वेरिति घा घावाति वा, वहes वा, पडिणीपति वा, पच्चारित्ते इवा' हे भगवन् । ३४ દ્વીપમાં આ રિ છે, અર્થાત્ સામાન્ય શત્રુ છે, આ વૈરી છે. અર્થાત્ કેાઈ વિશેષ કારણવશાત્ મા વૈરભાવ રાખનાર કયાંક કયાંક સ્વાભાવિક હૈય છે જેમકે સાપ અને નેળીયામાં હોય છે. ાવાત છે. અર્થાત્ ભરાવનારા છે. આ વધક છે. અર્થાત્ પેાતેજ સારવાવાળા છે. મથવા થડ વિગેરે દ્વારા પીડા પહોંચાડનાર છે, આ પ્રત્યમિત્ર છે, અર્થાત્ જે પહેલા મિત્ર હાય અને પછીથી શત્રુ બની ગયેલ હાય અચવા જે અમિત્રને સહાય કરવાવાળા હાય તે પ્રત્યમિત્ર કહેવાય છે. આવે વ્યવહાર થાય છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં પ્રભુશ્રી ગૌતમસ્વામીને કહે છે है 'णो इणट्टे खमट्टे' हे गौतम! या अर्थ गरोणर नधी उभडे 'वाय बेराणु बघाण ते मणुयंगणा पण्णत्ता' हे श्रम आयुष्मन् त्यांना मनुष्याभां वैरा
!
| SR No. | 010389 |
| Book Title | Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 02 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kanhaiyalal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1973 |
| Total Pages | 929 |
| Language | Hindi, Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_jivajivabhigam |
| File Size | 61 MB |