________________
प्रमेयधोतिका टीका प्र.३ उ.३ खू.२५ तिर्यग्योनिस्वरूपनिरूपणम् ३८९ पंचिदियतिरिक्खजोणिया' खेचरपञ्चन्द्रियतिर्यग्योनिकाः, खे-आकाशे चरन्तिगच्छन्ति ये ते खेचराः खेचराश्च ते पञ्चेन्द्रियति योनिकाश्चेति खेचरपञ्चेन्द्रिय. तिर्यगूयोनिकाः, तथाच-जलचरस्थल वरखेवरभेदात् पञ्चेन्द्रि तिर्ययोनिका त्रिप्रकारका भवन्तीविभावः । 'से किं तं जलसरपंचिदियतिरिक्खजोणिया' __ अथ के ते जलचरपञ्चेन्द्रिपतिर्यग्बोनिका ? जलचस्पञ्चेन्द्रियतिर्यगूयोनिकानां
कियन्तो भेदा भवन्तीति प्रश्नः, उत्तत्यति- 'जलयरपंकिंदियतिरिक्खनो. णिया दुविहा पन्नत्ता' जलचरपञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकाः द्विविधा:-द्विमकारकाः प्रज्ञप्ता:-कथिताः, 'तं जहा' तघथा-संच्छिमजलयरपंचिदियतिरक्खजो. णियाय' समूच्छिमजलचरपञ्चेन्द्रितिश्योनिकाच, तथा-'गब्भवतियजलयरपंचिंदियतिरिक्खजोणिया य' गर्मव्युत्क्रान्तिक जलचरपञ्चेन्द्रियतियंगूयोनिकाच तथाच-समूच्छिमगर्भजभेदेन जलचस्पश्चन्द्रियतियग्यौनिका द्विप्रकारका भवन्तीति । 'से कि तं संच्छिमजलयरपंचिंदियतिरिक्खजोणिया' अथ के ते संम्र च्छिमजलचरपञ्चेन्द्रियात यग्रयोनिकाः, संमूछि मजलचराणां कियन्तो भेदो वे खेचर पञ्चन्द्रिय तिर्थक हैं। सितंजलयरपंचिंदियति' हे अदन्त ! जलचर पंचेन्द्रिय तिर्यग्योनिक जीव कितने प्रकार के होते हैं ? 'जलयर पंचिंदिय तिरिक्ख जोणिया दुविहा पनत्ता' हे गोलम्ब ! जलचर पञ्चेन्द्रिय तिर्यग्योनिक जीव दो प्रसार के होते हैं-जैसे-'संच्छिमजलयर०' संमूछिम जलचर पंचेन्द्रिय लियंग्योनिश और 'अभयकंति०' गर्भज जलचर पञ्चेन्द्रिय तिर्थग्योनिक जीछ लथा व संभूछिम एवं गर्भज तिर्यग्योनिक के भेद से जलचर पञ्चेन्द्रियलियग्योनिक जीव दो प्रकार है 'से कि संच्छिमाजलघरपंचिदिध्य' हे अदन्त ! समूच्छिम છે. તથા જે છ આકાશમાં ચાલે છે, અને ફરે છે. તેઓ ખેચર પંચેન્દ્રિય તિર્યનિક છે.
___ 'से कि त जलयर पचिदियतिरिवख जोणिया' ७ सपन य२ પંચેન્દ્રિય તિર્યનિક જીવો કેટલા પ્રકારના હોય છે? આ પ્રશ્નના ઉત્તરમાં प्रसुश्री गौतमस्वामीन ४९ छ 'जलयर पचि दियतिरिक्खजोणिया दुविहा पण्णत्ता' गीतम! साय२ ५'यन्द्रिय तिय यानि मे मारना ४ा छ. २ 'संमुच्छिम जलघरपबिंदिय तिरिक्ख जोणिया' भूमिछम
सय२ पयन्द्रिय तियानि मते 'गम्भवतियजलयरप चि दिय तिरिक्ख जोणिया' गमन सय२ ५येन्द्रिय तिव्यनिए. तथा सभूरिभ सय२ તિર્થંનિક ના ભેદથી જલચર પંચેન્દ્રિય તિર્લગેનિક જીવો બે પ્રકારના Bाया छ. 'से कि त समुच्छिमजलयरपंचि दियतिरिक्ख जोणिया' के सावन