________________
प्रमेयद्योतिका टीका प्र० २
नपुंसकस्वरूनिरूपणम् ५५५ मनुष्यनपुसकानां काय स्थितिरपि जन्म प्रतीत्य जधन्येनान्तर्मुहूतमुत्कषण मुते पृथक्त्वम् सहरणं प्रतीत्य जधन्येनान्तर्मुहूर्त्तमुत्कर्षण देगोना पूर्वकोटि रिति समाप्ता कायस्थिरिति ॥ सू० १५ |
मूलम् — पुंसस्सणं भंते! केवइयंकालं अंतर होइ ? गोयमा ! जहने अंतोसुहुत्तं उक्कोसेणं सागरोवमसयपुहुत्तं साइरेगं । णेरइयणपुंसगस्तणं भंते! केवइयं कालं अंतरं होइ ? गोयमा ! जहन्नेणं अंतो मुहुत्तं उक्को सेणं तरुकालो रस्यणप्पभापुढवी नेरइयण पुंसगस्स जहन्नेणं अंतोमुहत्तं उक्कोसेणं तरुकालो, एवं सव्वे सिंजाव आहेसत्तमा । तिरिक्खजोणियणपुंसगस्तजहन्नेणं अंतो मुहुत्तं उक्कोसेणं सागरोवमसयपुहुत्तं साइरेगं एगिदियतिरिक्खजोणियणपुंसगस्स जहन्नेणं अंतोमुहुत्तं उक्कोसेणं दोसागरोवमसहस्साई संखेज्जवासमन्महियाई पुढवी आउ तेउवाऊणं जहन्ने अंतोमुहुत्तं, उक्कोसेणं वणस्सकालो । वणस्सइकाइयाणं जहन्नेणं अंतोसुहृत्तं उक्को सेणं असंखेज्जं कालं जावअसंखेज्जा लोया, सेसाणं वेईदियाणं जावखहरणं जहन्नेणं अंतो मुहुत्तं उक्कोसेणं वणस्सकालो । मस्स पुंसगस्सखेत पडुच्चजहन्नेणं अंतोमुहुरा उक्कोसेणं वणस्सइ कालो धम्मचरणं पडुच्चजहन्नेणं एक्कं समयं उक्कोसेणं अनंतं कालं जावअवड्डू पोग्गल परियदे सूणं एवं कम्म भूमिगस्स वि. भरहेश्वयस्सपुव्वविदेहअरविदेहकस्सव | अकम्मभूमिगमणुस्सणपुंसगस्स णं भंते केवइयं कालं अंतरं होई ? गोयमा ! जम्मणं पडुच्च जहन्नेणं अंतोमुहुत्तं उक्कोसेणं वणस्सइकालो, संहरणं पडुच्चजहन्नेणं अंतोमुहुर्त उक्कोसेणं वणस्सकालो एवं जावअंतरदीवगति ॥ सू. १६ ॥
मुहूर्त की है और उत्कृष्ट से अन्तर्मुहूर्त्त पृथक्त्व की है । तथा सहरण की अपेक्षा कायस्थिति जधन्य से एक अन्तर्मुहूर्त्त की है और उत्कृष्ट से देशोन पूर्व कोटि की है । कायस्थिति का कथन समाप्त हुआ | सूत्र ॥ १५ ॥
इस प्रकार नपुंसको की कायस्थिति का कथन करके अव सूत्रकार इनके अंतर का कथन करते हैंજન્મની અપેક્ષાથી અતર્મુહૂત પૃથડ્વની છે. તથા સ હરણની અપેક્ષાથી તેઓની કાયથિતિ જધન્યથી એક અંતર્મુહૂતની છે અને ઉત્કૃષ્ટથી દેશેાનપૂર્વકેાટિની છે
કાયસ્થિતિનુ કથન સમાપ્ત સૢ૦૧૩ગા
“ આ પ્રમાણે નપુંસકોની કાયસ્થિતિનું કથન કરીને હવે સૂત્રકાર તેઓના અ ંતરનુ કથન કરે છે–