Page Text
________________
गर्भव्युत्क्रान्तिकमनुष्यनिरूपणम् ३२५
प्रमेयधोप्रतिका टीका प्रति० १
प्रादुर्भवन्ति तानि मतिश्रुतादीनि स्वस्व समस्तावरण विलये सुतरामेव प्रादुर्भवेयुश्चारित्रपरिणामवत्, तदुक्तम्- 'आवरणदेस विगमे, जाईं विज्जंति महसुयाईणि ।
आवरण सव्वाविगमे कह ताई न होंति जीवस्स' ॥१॥ आवणदेश विगमे यदि तानि भवन्ति मतिश्रुतादीनि । सर्वावरण विगमे कथं तानि न भवन्ति जीवस्येतिच्छाया ||
इति चंद् अत्रोध्यते—यथा जात्यस्य मरकतादिमणे र्मलोपेतस्य यावत्पर्यन्तं समूलमलापगमो न भवति तावत्पर्यन्तं यथा यथा देशतो मलापगम स्तथा तथा देशतस्तस्य मणे रभिव्यक्ति जयते सा चाभिव्यक्तिः क्वचित्कदाचित् कथञ्चिद् भवतीत्यनेकप्रकारा भवति तथैव
दिज्ञान अपने अपने समस्त आवरणों के विलय हो जाने पर अपने आप ही चारित्र परिणाम के जैसे प्रकट होंगे ही जैसे कहा है- " आवरण देस विगमे" इत्यादि । अर्थात् देशतः ज्ञानावरण के विगम होने पर जब मत्यादि ज्ञान प्रकट होते हैं तो फिर जब पूर्ण रूप से अपने अपने आवरणो का विगम हो जावेगा तो फिर वे क्यों नही जीव के रहेंगे अवश्य रहेंगे, उत्तर- ऐसी यह आशंका ठीक नहीं है- क्योंकि जिस प्रकार स्वभावतः शुद्ध भी मरकत आदि मणि मलादि पर्याय से युक्त हुआ अशुद्ध अवस्थावाला रहता है और कालान्तर में जैसा २ उसका मैल अंशतः दूर होता जाता है वैसे २ वह अपनी आंशिक २ निर्मलता में आता रहता है और जब वह मलादि पर्याय से सर्वथा रहित हो जाता है तो वह अपनी पूर्ण निर्मलता में जो कि उसकी स्वभाव रूप है आ जाता है । यहां जो आंशिक निर्मलता अभिव्यक्ति है वह एक प्रकार की नहीं है किन्तु अनेक प्रकार की है परन्तु स्वभाविक जो निर्मलता
થાય છે, તેમ ત્યાદિનાના પોતપેાતાના સઘળા આવરણા ને વિલય થઈ જાય ત્યારે પાતે पोतानी भेजेन चारित्र परिणामनी प्रेम अगर थशे ४. प्रेम छे ! - " आवरणदेसविનમૈ” ઇત્યાદિ અર્થાત્ દેશતઃ જ્ઞાનાવરણુની સમાપ્તિ થતાં જ્યારે મતિજ્ઞાનવિગેરે પ્રગટ થાય છે, તે પછી પૂર્ણરીતે પાતાપાતાના આવરણની સમાપ્તિ થઈ જશે કેમ નહીં રહે ? અર્થાત અવશ્ય રહેશે.
તે પછી તેઓ જીવને
ઉત્તર~મ ઉપર પ્રમાણેની શકા ચૈાગ્ય નથી કેમકે—જેમ સ્વભાવથી શુદ્ધ એવા મરકત વિગેરે મણિયા મલ વિગેરે પર્યાયવાળા થતાં અશુદ્ધ અવસ્થા વાળા ખને છે. અને કાલાન્તરે જેમ જેમ અશતઃ મેલ દૂર થતા જાય છે, તેમ તેમ તે પેાતાની આંશિક આંશિક નિળ પણામાં આવતા રહે છે. અને જ્યારે તે મલાદ પર્યાયથી બિલ્કુલ છૂટિ જાય છે ત્યારે તે પેાતાના પૂર્ણ નિલપણામાં કે જે તેના સ્વભાવ સિદ્ધ છે, તેમાં આવી જાય છે અર્થાત્ મલ દૂર થતાં તે સ્વાભાવિક શુદ્ધ રીતે સ્પષ્ટ દેખાઇ છે. અહિંયાં જે આંશિક નિર્મળતા કહી છે તે એક પ્રકારની નથી પરંતુ અનેક પ્રકારની હાય છે. પર’તુ
| SR No. | 010388 |
| Book Title | Agam 14 Upang 03 Jivabhigam Sutra Part 01 Sthanakvasi |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kanhaiyalal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1971 |
| Total Pages | 693 |
| Language | Hindi, Prakrit |
| Classification | Book_Devnagari, Agam, Canon, & agam_jivajivabhigam |
| File Size | 44 MB |