________________
मोवाभिगमसूत्र
२७४
ततश्च गत्यागतिपर्यन्तं सर्वमपि द्वारजातं जलचरवदेव खेचराणामपि ज्ञातव्यमिति । 'परित्ता असखेज्जा पन्नत्ता, प्रत्येकशरीरधारिण इमे खेचरा असंख्याताः प्रजाता:-कथिता इति ॥ 'से तं खहयरसंमृच्छिमतिरिक्खजोणिया' ते एते खेचरसमूछिमतिर्यग्योनिका निरूपिताः । 'मे त्त संमुच्छिमपंचिंदियतिरिक्रखजोणिया' ते एते संमूछिमपञ्चेन्द्रियतिर्यगयोनिकाः भेदप्रभेदै निरूपिता इति । सू० २३ ।।
निरूपिता' समूछिमपञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकाः सम्प्रति गर्भव्युत्क्रान्तिकान् पञ्चेन्द्रियतिर्यग्योनिकान निरूपयितु प्रश्नयन्नाह-से किं तं गन्भवतियः' इत्यादि ।
मूलम् ---‘से किं तं गम्भवकतियपंचिंदियतिरिक्खजोणिया ? गम्भवक्रतियपंचिंदियतिरिक्खजोणिया तिविहा पन्नत्तातं जहा-जलयरा, थलयरा, खहयरा । से किं तं जलयरा जलयरा पंचविहा पन्नत्ता तं जहामच्छा, कच्छभा, मगरा, गाहा, सुसुमारा, सव्वेसिं भेदो भाणियब्यो तहेव जहा पण्णवणाए जाव जे यावन्ने तहप्पगारा ते समासओ दुविहा पन्नत्ता तं जहा-पज्जत्ता य अपज्जत्ता य । तेसिणं भंते ? जीवाणं कइ सरीरंगा पन्नत्ता ? गोयमा ! चत्तारि सरीरगा पन्नत्ता तं जहा-ओरालिए वरविए तेयए कम्मए । सरीरोगाहणा जहन्नेणं अंगुलस्स असंखेज्जइभाग, उक्कोसेणं जोयणसहस्सं । छविहसंघयणी पन्नत्ता तं जहा-वइरोसभनारायसंघयणा, उसभनारायसंघयणी, नारायसंघयणी, अद्धनारायसंघउत्पन्न हो सकता है । इस प्रकार ये द्वचागतिक कहे गये हैं । 'परित्ता असंखेज्जा पन्नत्ता' प्रत्येक शरीरधारी ये खेचर असंख्यात कहे गये हैं। 'से तं सहयरसमुच्छिमतिरिक्खजोणिया' इस प्रकार से खेचर समूछिम तिर्यायोनिक जीवों का निरूपण किया है 'से त्तं समच्छिमपंचिदियतिरिक्खजोणिया' इनके निरूपित हो जाने पर यह भेद प्रमेदों सहित संमूछिमपंचेन्द्रियतिर्यग्योनिक प्रकण समाप्त हुआ ॥सू० २२॥
તિર્યંચ અને મનુષ્યમાથી મરીને સીધા આ ખેચર જેમાં ઉત્પન્ન થાય છે તેથી तमान द्वयागतिः ४९सा छ “परित्ता असंखेज्जा पण्णत्ता' प्रत्ये: शरीरधारी मा मेय। मसज्यात ४ा छे "सेत्त खयरसमुच्छिमतिरिक्सजोणिया" मा प्राथी अय२ स भूमिछम तय भ्यानि लानु नि३५ ४थु छ. "सेत्तं समुच्छिमपंचिदिय तिरिक्खजोणिया" आरी ले प्रह! सहित सभि ५थन्द्रिय तिय योनि છાનું નિરૂપણ થયું છે. સૂરા