________________
२०८
जीवाभिगमसूत्रे
पुढवी नेरइया' रत्नप्रभापृथिवीनरयिका यावत् अधःसप्तमपृथिवी नैरयिकाः, अत्र यावत्पदेन शर्कराप्रभा वालुकाप्रभा पङ्कप्रभा धूमप्रभा तमःप्रभा पृथिवीनारकाणां सग्रहो भवतीति । 'ते समासओ दविहा पन्नत्ता, ते सप्तापि नारकाः समासतःसंक्षेपेण द्विविधाः-द्विप्रकारकाः प्रज्ञप्ताः, 'तं जहा' तद्यथा-'पज्जत्ता य अपज्जत्ता य' पर्याप्ताश्चापर्याप्ताश्चेति । नारकजीवानां द्वाराणि प्रदर्शयितुं प्रश्नयन्नाह-'तेसि णं' इत्यादि, 'तेसि णं भंते ! जीवाणं कइ सरीरगा पन्नत्ता' तेषां नारकाणां खलु भदन्त ! जीवानां कति शरीराणि प्रज्ञप्तानीति प्रथमशरीरद्वारे प्रश्नः, भगवानाह-'गोयमा' इत्यादि, 'गोयमा' हे गौतम ! 'तओ सरीरगा पन्नत्ता' त्रीणित्रिप्रकारकाणि शरीराणि नारकजीवानां प्रज्ञप्तानीति । त्रैविध्यमेव दर्शयति-तं जहा' इत्यादि, 'तं जहा' तद्यथा-'वेउबिए तेयए कम्मए' वैक्रियं तैजस कार्मणं चेत्येतच्छरीरत्रितयं भवतीति भवप्रत्ययादेव वैक्रियशरीर भवति नत्वौदारिकं भवति तैजस कार्मणं तु सर्वजीवसाधारणं तदस्यापि भवत्येवेति प्रथमं शरीरद्वारम् ॥
'रयणप्पभापुढवी नेरइया जाव अहेसत्तमपुढनीनेरइया' रत्नप्रभापृथिवी नैरयिक यावत् अधः सप्तम पृथिवी नैरयिक । यहां यावत् शब्द से शर्कराप्रभा, वालुकाप्रभा, पङ्कप्रमा, धूमप्रभा, तमःप्रभा इन पृथिवियो के नारकों का संग्रह हुआ है। ये सातों ही नारक "समासो दविहा पन्नत्ता" सक्षेप से दो प्रकार के कहे गये हैं-"तं जहा" जसे-"पज्जता य अपज्जत्ता य” पर्याप्त और अपर्याप्त "तेसिणं भंते ! जीवाणं कइ सरीरगा पण्णत्ता" हे भदन्त ! इन नारक जीवों के कितने शरीर कहे गये हैं ? उत्तर में प्रभु कहते हैं-"गोयमा ! तओ सरीरगा पन्नत्ता" हे गौतम ! इनके तीन शरीर कहे गये हैं--'तं जहा" तीन शरीर ये हैं-"वेउविए, तेयए, कम्मए" वैक्रिय शरीर, तैजसशरीर, और कार्मण शरीर । इनके भवप्रत्यय से वैक्रिय शरीर होता है । औदारिक आदि शरीर नहीं होते है । तथा तेजस
और कर्मण ये दो शरीर सर्व जीव साधारण होते है इसलिये इनके भी होते हैं । अवगाहना "तं जहा' ते साता । मा प्रमाणे छ.-"रयणप्पभा पुढवी नेरइया जाव अहे सत्तम पुढवी नेरक्या" २त्नप्रभा पृथ्वा नराय यावत् मध सप्तमी पृथ्वी यि मडिया यावत શબ્દથી શર્કરા પ્રભા, વાલુકાપ્રભા, પંકપ્રભા, ધૂમપ્રભા, તમ પ્રભા આ પૃથ્વીના નારકોને सड थयो छे मा सात नार?-"समासओ दुविहा पण्णत्ता" स २५था में प्रारना
डता "तं जहा" ते मे मारे। मा प्रभारी छ "पज्जत्ता य अपज्जत्ता य" ५र्यात भने मर्याप्त "तेसिं णं भंते जीवाणं का सरीरगा पण्णत्ता" सावान माना२४ ७ २ वा शरी। ४७॥ छ १ मा प्रश्न उत्तरमा प्रभु ४ छ है .. "गोयमा ! तो सरीरगा पण्णत्ता" है गौतम ! तमान ३y शरी। उता छ. "तं जहा"ay शरी। म प्रमाणे छे “वेउब्धिए, तेयप, कम्मए, वैठिय शरी२. तस शरी२, अन पाए શરીર, તેઓને ભવપ્રત્યયથી વૈક્રિય શરીર હોય છે. ઔદરિક વિગેરે શરીર હોતા નથી તથા તૈજસ અને કાર્માણ આ શરીર સર્વ જીવ સાધારણ હોય છે. તેથી તે તેમને પણ હોય છે.