________________
दृष्टांतशतक.
३४०
बांमी गडीनी हरियालीना अर्थनो पीस्तालीशमो दृष्टांत कहे बे. ॥ नूपः प्राह ददामि यो मम सुताप्रश्नोत्तरं दास्यति, राज्यार्ध तनयां च तस्य यदी नो शूलिं च दत्तावुनौ ॥ दष्ट्वैकेन कृता प्रहेलिकवरा मेथे प्रदत्तं प्रिये, गत्वा बंडखरी विवाह्य नृपजां राज्यं च लात्वा गतः ॥ ४६ ॥ अर्थःकोई एक राजा सर्वेने एवं कहे के मारी दीकरी जे प्रश्न करे ते प्रश्नोनो जे उत्तर खापे तेनें मारुं अर्धु राज्य खापुं खने वली मारी दीकरी पण प रणाकुं यने वादकरतां जो उत्तर न थापे तो तेने शूलीयें चडावुं. एवी प्र तिज्ञा करी ने ते प्रतिज्ञाथी कोई वै पुरुषने तो शूलीयें पण चडाव्या. ए वामां को एक रजपूत पोतानी स्त्रीने खाणु करवा जाय बे तेणे ते बे पुरु पने शूलीयें चडाव्या जोइने एक हरियाली जोडी पोतें कुंवरीनी गल गयो जश्ने ते हरियाली कही ने विचारीने कुंवरीने कहेवा लाग्यो के हे कुं वरी ! ताहरी हरियालीनो अर्थ तो बांमी गधेडी. पण माहरी हरियाली नो अर्थ तुं कहे तेवारें राजायें जाएयो जे महारो अर्थ तो एसे कह्यो एम समजीने राजायें तेने कन्या तथा खडधुं राज्य खाप्युं ते पुरुष राजने तथा बेस्त्रीने ला चाल्यो हवे राजपुत्रियें पूबेली हरियाली कहे वे ॥ तोतेवारे खाजे नहीं, न द्रुतो तेवारें खाजे ॥ ए हरियालीनो अर्थ क हे, तेहने राजपुत्री बाजे ॥ ॥ करी करम तो एक तेम बीजी, करी क रमतो बे तेम त्रीजी ॥ राणी कंकण शीतल थाशे, कक रंक ऊपर काग डा वासे ॥ २ ॥ खमांही पांख वीया, गुली दीधुं पाणी ॥ ताहरी हरि प्रालीनो घरथ बांडी गधेहडी, माहरो अरथ कहे राणी ॥ ३ ॥
हवे बुद्धी शशलायें सिंहने माखो एवो बेतालीशमो दृष्टांत कहे बे
॥ जीवान् हंति हरिस्तदा वनचराः प्रोचुः किमर्थ हरे, प्रत्येकोप्यपरे वरं हि शशको वस्त्रे विलंब्यागतः ॥ कृष्टो वक्ति सुरे वने तव रिपुर्ना दर्शये हन्मि तं, कूपे स्वं प्रतिबिंबमीक्ष्य पतितस्तेनाशु बुच्या हतः ॥ ४७ ॥
अर्थः- एक वनमां एक सिंह हतो ते घणा जीवोने मारे बे ते जोइ बधा वनचर मेला थर सिंहने कहेवा लाग्या के हे वनचर! तुं जो नित्य जीव हिंसा करे नहीं तो में तुजने प्रत्येक दिवसें एक जीव थापचं त्यारे सिं हे हा पाडी पी बधाये वारो काढयो ने जेनो वारो खावे ते नित्य तेनी पाशे जाय एम करतां एकदा कोइ शशलानो वारो याव्यो. ते शशलो घ