________________
३४६ जैनकथा रत्नकोष नाग पांचमो. हियांमींगडयां” बाबु सानली राजा हस्यो त्यारे प्रधाने आंख करडी करीने चोयी स्त्रीनी सामुं जोयुं. त्यारे ते बोली के “मश्माए बोयां नहीं, चायां नहीं, मोयां गुं काढीयावो” कयुं के श्लोक ॥ गुणहीनाः सुरूपा श्च, जति गेहनंमनाः॥ स्त्रियोपि गृहवासिनां, वटिका पाविका यथा॥१॥ नकजीव होय ते सर्वत्र जपणुं पामे ते कपर चालीसमो दृष्टांत.
॥ यज्ञे जग्धिकरी निरीक्ष्य करिकेश्यन्नं तदा याचते, तस्मै ते न दः सरुषिधरं दृष्ट्वा हतं तैनरैः ॥ हास्थांते हि तथा वदंत्वविषकैषातोपि नो मार्यतां, झात्वा स्वावगुणं ललौ प्रतवरं प्रोक्ता नु तेनार्यिका ॥१॥
अर्थः-कोई एक यइनेविषे घणाएक ब्राह्मणो जमवा बेता त्यां हरिके शी नामा चंमाल आव्यो तेणे अन्न माग्यु. परंतु ब्राह्मणोयें आप्युं नहीं अने उलटा रीश करवा लाग्या, क्रोधायमान थया एटलामां एक सर्प नि कल्या तेने देखीने ब्राह्मणे मास्यो ते हरिकेशी चांमाले जोयो. तेटलामां एक गोह नीकली. तेने जोइने हरिकेशी मारवा दोड्यो त्यां ब्राह्मणो बो व्या के, एना मुखमां विष नथी माटे मारशो नहीं तेवारें हरिकेशीयें पो तानो वांक जाण्यो. जातिस्मरण झान कपन्यु तेथी चारित्र व्रत प्रत्ये तो हवो अने एक गाथा कहीने तेणें उपदेश दीधो ते गाथा॥जदेण होइ सवं, नई पावे सब नई ॥ हणि कन्हो सप्पो, नेरमो तब मुंच दीठो ॥१॥ केटलाएक प्राणीको पदार्थने जोश्वैराग्य पामे ते विषे एकतालीशमो दृष्टांत.
॥ दृष्ट्वेशोप्यतिसुंदरं च वृषनं सोटाट्यते चैकदा, मार्गे सत्करकंकुराह निजकान कस्यायमुदो तदा ॥ प्रोचुस्ते तव जो कमिष्टषनं श्रुत्वेति दी नोऽपि सन, वैराग्यं हि विधाय राज्यमखिलं त्यक्त्वा मुनीशोऽनवत् ॥४॥
अर्थः-करकं राजायें अति सुंदर वृषन पोताने त्यां जोइने तेनुं संर कण कराव्युं. घणा दिवस वीत्यापली एक दिवस ते बेलने मार्गमां आर डतो जोइने मनुष्यने कहेवा लाग्यो के, आ कोनो बलद ले ? आनी को संजाल पण लेतुं नथी त्यारे मनुष्य बोल्या के हे राजन! श्रापने जे अत्यंत प्रिय हतो ते बलद आने, माटे आप पोतें संजाल न व्यो तो बीजुं कोण ले? या वात सांजली राजानां मनमां वैराग्य उत्पन्न थयो, तेथी पोतानी राज्यादिक समृद्धि बोडी दीक्षा लीधी. रुषीश्वर थयो जाण्यु के या बलदनी अवस्था ते महारी अवस्था जाणवी या संसारमा सुख दे ते अस्थिर बे.