________________
सिंदूरप्रकरः
१४७ अर्थः-(मनस्विनोऽपि. के० ) मानवंत एटले माह्या एवा पण ( मनु जाः के) मनुष्यो, ( वित्तार्थिनः के ) इंव्यार्थी थया बता, ( किं कष्टं के) कया कष्टने (न कुर्वति के) नथी. करता? अर्थात् सर्व प्रकार ना कष्टने करेज . ते जेम:केः वित्तार्थीजनों (नीचस्यापि के०) नीच जन नी आगल, ( चटूनिके०).प्रिय एवां वचनोने (चिरं के) घणा काल (र चयंति के०) बोले . तथा (नीचैः के०) नीच पुरुषो साथै ( नतिं के०) प्रणामने (आयांति के०) करे . तथा (अगुणात्मनोपि के) निर्गुण एवा पण ( शत्रोरपि के०) शत्रुना पण (उच्चैः के०) अतिशयें करी (गुणोत्की तनं के०) गुणवर्णनने ( विदधति के०) करे . वली (अकृतस्यापि के) करेला कार्यने न जाणनार एवा अकृतज्ञ स्वामीना पण (सेवाक्रमे के०) सेवा करवामां (किंचित् के०) जरा पण (निर्वेदं के) खेदने ( नविदंति के) जाणता नथी. एटले वित्तने वांडनारा जनो पूर्वोक्त सर्व काम करे बे.
टीकाः-धने मोहोत्पादकत्वमाह ॥ नीचस्येति ॥ मनस्विनोमानवंतो दहा अपि मनुष्या वित्तार्थिनो व्यार्थिनःसंतः किं कष्टं न कुर्वति ? अपितु सर्व कष्टं कुर्वनि। यथा नीचस्यापि नरस्याये चिरं चिरकालं याचन् चटूनि चटुवच नानि प्रिंयवचनानि रचयंति जल्पंति । पुनर्निचैर्नरैः समं नतिं आयांति प्र गामं कुर्वति । पुनः शत्रोरपि अगुणात्मनोपि निर्गुणस्यापि नचैर तिशयेन गुणोत्कीर्तनं गुणवर्णनं विदधति । पुनरकतइस्यांऽपिप्रनोः सेवाकमे सेवा क रणे किंचित् स्तोकमपि निर्वेदं खेदंन विदंतिनजानंति। वित्तवांहकाःसंतः७५
जापाकाव्यः-सवैया इंकतीसा ॥ नीच धनवंत तांइ निरखि असीस दे ६, वह न विलोके यह चरन गहतु है ॥ वह अकृतज्ञ नर यह अझता को घर, वह मदलीन यह दीनता कहतु है । वह चित्त कोप गनै यह वाकों प्रनु माने, वाके कुवचन सब याहि सहतु है। ऐसी गति धारै न विचारै कबु गुनदोस, अरथानिलापि जीव अरथ चहतु है ॥ ७५ ॥
लक्ष्मीः सर्पति नीचमर्णवपयः संगादिवांनोजिनी, संसर्गा । दिव कंटकाकुलपदा न कापि धत्ते पदम् ॥चैतन्यं विषसन्नि धेरिव नृणामुडासयत्यंजसा, धर्मस्थाननियोजनेन गुणिनि ह्यं तदस्याः फलम्॥॥इति लक्ष्मीस्वनावप्रक्रमः॥१७॥