Antya Karm Dipak

SR No.: 010150
Original Sutra Author: N/A
Author: Nityanandparvati
Publisher: Chaukhamba Sanskruti Pustakalaya
Publication Year: 1952
Total Pages: 169
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari, Ritual_text, Ritual, Religion, & Vidhi
File Size: 11 MB

Page 39

आत्मघातादिदुर्मरणे विधिः।
२५
इति बृहस्पतिना,
पितरि प्रोषिते यस्य न वार्ता नैव चागमः । ऊर्ध्व पञ्चदशाद्वर्षात्कृत्वा तत्प्रतिरूपकम् ॥ कुर्यात्तस्य तु संस्कारं यथोक्तविधिना ततः ।
तदादीन्येव सर्वाणि प्रेतकर्माणि कारयेत् ॥ इति भविष्ये चोक्तः ।
शास्त्रानुज्ञां विना शस्त्राग्निविषजलप्रवेशादिभिः स्वेच्छयाऽऽत्मघातकानां, विद्यदादिहतानां, महापातकिनां तत्संसर्गिणां तत्तुल्यानां पतितानां च, स्त्रीणां च पत्यादिहन्त्रीणां, हीनजातिगामिनीनां, गर्भध्नीनां, पूर्वोक्तात्मघातादिपापयुक्तानां च मृतौ नाशौचम्। एषां शवानां स्पर्शाश्रु पातदहनवहनान्यकर्माणि न कुर्यात् । स्पर्शादिकरणे कृच्छादिप्रायश्चित्तभाग्भवेत । तेषां मृतदेहम्य जले प्रक्षेपः। ततः संवत्सरोत्तरं पुत्राद्विस्तदीया मधातादिपापानुसारेण प्रायश्चित्तं तस्य कृष्वा नारायणबलिं च कृत्वा पर्णशरदाहादिपूर्वकमाशौचमौर्ध्वदेहिकं च कुर्यात् ।
केचित्तु प्रेतशरीरं दग्ध्वा तदीयदेहदाहे पतितदाहे विहितं चान्द्रायणत्रयं कृत्वा अस्थीनि संस्थाप्याब्दान्ते पूर्वोत्तरीत्यौलदेहिकमित्याहुः । ___ अथवा लौकिकाग्निना तूष्णीं दग्ध्वा पुत्रादयः संवत्सरादागपि आत्मघातादिपापोक्तप्रायश्चित्तद्विगुणप्रायश्चित्तपूर्वकं नारायणबलिं कृत्वा पर्णशरदाहमस्थिदाहं वा कृत्वाऽऽशौचमौर्ध्वदेहिकं च कुर्युः। ___ यहात्मघातिनां पुत्रादिः स्नानेन सद्यःशुद्धिं सम्पाद्य पूर्वोक्तं द्विगुणप्रायश्चित्तं कृत्वा नारायणबलिं कृत्वाऽकृत्वा वा दाहाशौचादिकं कुर्यात् । .. .
एवं चात्मघातिनां च पूर्वोक्तानां सर्वेषां न मरणदिनमारभ्याशौचं, किन्तु प्राय. श्चित्तपूर्वकसमानकदाहदिनमारभ्यैव । जलाग्न्यादिभिः प्रमादमृतानां तु मरणदिनमारभ्याशौचादिकमस्त्येव । किन्तु प्रमादमरणस्यापि दुर्मरणत्वात्तन्निमित्तप्रायश्चित्तपूर्वकमेव दाहादि कार्यम् ।
__आत्मघाताविदुर्मरणे-शुक्लैकादश्यां नदीतीरादौ
अमुकंगोत्रस्यामुकप्रेतस्यामुकदुर्मरणनिमित्तकप्रत्यवायपरिहारद्वारा और्ध्वदेहिकसम्प्रदानत्वयोग्यतासिद्धयर्थममुकप्रायश्चित्तं नारायणबलिं च करिष्ये इति सङ्कल्प्य प्रायश्चित्तं कृत्वा यथाविधि स्थापिते कलशद्धये हैमप्रतिमयोर्विष्णुं यमं चावाह्य पुरुषसूक्तेन यमायत्वेति यमदैवतमन्त्रेण च ( य० सं० ३७।११) क्रमेण विष्णु यमं च षोडशोपचारैः सम्पूज्य तत्पूर्वभागे रेखायां दक्षिणामान् कुशानास्तीर्य 'शुन्धन्तां विष्णुरूपामुकप्रेत' इति दशस्थानेषु अवनिज्य मधुघृततिलमिश्रानादनपिण्डान् दश 'अमुकगोत्रामुकप्रेत विष्णुरूप अयं ते पिण्ड' इति दक्षिणसंस्थान् पित्र्य. धर्मेण दद्यात् । पिण्डान् गन्धादिभिरभ्यर्च्य प्रवाहणान्तं कृत्वा नद्यां क्षिपेत् । ::
ततः रात्रौ नव सप्त पञ्च वा विप्रान्निमंत्र्य जागरं कृत्वा श्वोभूते पुनर्विष्णुं,