________________
३३८]
[તાવવોધિની વિકૃતિલિપિમ્ तत् सर्वमिमिन्द्रजालम्-सर्वेषां परस्परमव्यतिरेका कार्यवकारणत्वान्यतरस्यैव प्रसङ्गात् , अन्यापेक्षत्वात् कार्य-कारणभावस्थापेक्षणीयरूपान्तराभावात् पुरुपदप्रकृतिविकृतित्वप्रसङ्गाद वा, अन्यथा पुरुषस्यापि प्रकृति-विकृतिव्यपदेशप्रसक्तः, तत् सुष्ट्रपहिस्सत कोपिलाचार्योऽसत्कार्यवादिभिः
" यदेव दधि तत् क्षीरं, यत् क्षीरं तद् दधीति च । वदता विन्ध्यवासित्वं, ख्यापितं विन्ध्यवासिना" ॥ . [
] इति । , तत् सर्वमिदम् ईश्वरकृष्णोक्त "मूलप्रकृतिरविकृतिः” इत्याध. नन्तराभिहितमखिलम् । इन्द्रजालं तुच्छम् । सर्वेषा प्रधान महदादीनाम् । • परस्परमन्योऽन्यम् । अव्यतिरेकादमेदात् 'तदभिनाऽमिन्नस्य तदभिन्नत्वम्' इति नियमेन महभिन्न प्रकृत्यभिन्नस्याहवारदेवि महभिन्नत्व , ५वमहङ्काराऽभिन्नप्रकृत्यभिन्नस्य महदाइरहङ्काराऽभिन्नत्वमित्येवमभेदात्। सर्वेषामदे एकमेव रूपं भवेत् । कार्यत्वं कारणत्वं पा, कार्यत्वे सर्व एव विश्तयः स्युः, कारणत्वे सर्व ५व प्रकृतयः स्युन तु कस्यचित् प्रतिमान रूपत्वं कस्यचिद वितिमात्ररूपत्वं कस्य. चित् प्रकृति-विकृत्युभयरवरूपत्वमित्याह- कार्यत्वेति-कार्यत्वं कारण निरूपितम् , कारणत्वं कार्यनिरूपितमित्येवमन्यस्य सदावे सत्येक कार्य-कारणभावो निरूपयितुं शक्य इति, यदा च सर्व पब महदादय प्रधानकात्मका ५व तदा भिन्नस्य कस्यचिदभावात् तदपक्षस्य कार्यकारणभावस्याऽभावे पुरुषो यथा न प्रकृतिविकृतिरूपत्तथा महदादिकमपि न प्रकृति-विकृतिरूपं भवेत् , अप्रकृति-विकृतिरूप. त्वमित्थं महदादीनां प्रसज्यत. इत्याह- अन्यापेक्षत्वादिति । अन्यथा अपेक्षणीयान्यरूपस्याभावेऽप्येकरिगन् कार्य-कारणभावमुपेत्य प्रकृतित्वविकृतित्वाभ्युपगमे।
साडयाचार्य प्रति असत्कार्यवादिनामुपहासवचनमुल्लिखति