________________
A
८६ ]
[ તવોધિની વિવૃતિવિભૂષિતેમ इत्यादिनोक्तोत्तरत्वात् । अथ द्वितीयः, तत्रोच्यते-उत्पादभङ्गुराणां प्रतिक्षणमुत्पादव्ययगुणयोगिनाम् , गुणानां यः सन्तानः सभागसन्ततावनवरतप्रयत्तिः, तस्मिन यदि समानश्यभिधानहेतुत्वेन निवन्धनेन द्रव्योपचारमात्रं क्रियते षष्ठीवादिना भवता, तदा तन्नाम- 'नामेत्यभ्युपगमे' मन्यामहे तदित्यर्थः, नहि कल्पितद्रव्यसझायो वास्तवं द्रव्यामा विरुणद्धि ।
ततश्च तझेदकल्पनात्-तेन कल्पितद्रव्येण सह भेदकल्पनात्, तत् सामायिकम् , तस्य-कल्पितजीवद्रव्यस्य गुणो भवतु, को यदि पर्यायाथिकमते कल्पितं द्रव्यमिति पक्षः। 'उत्पाद-भङ्गुराणाम्' इत्यस्य विवरणम्- उत्पाद- व्ययगुगयोगनामिति,। 'सन्तानः' इत्यस्य रवरूपकथनम्-सभागसन्नतावनवरतप्रवृत्तिरिति, गुणानां या सभागसत्तावनवरतप्रवृतिरिति तदर्थः। तस्मिन् उत्तरवरूपसन्ताने, यदि द्रव्योपचारमात्र क्रियते इति सम्बन्धः। केन हेतुना द्रव्योपचारमात्र क्रियते ? इत्यपेक्षायामाह- 'समानयुद्धयभिधानहेतुत्वेन निबन्धनेनेति । केन क्रियते ? इत्यपेक्षायाम्- पटीवादिना भवति। 'नाम' इत्यस्थाम्युपगमपरत्वे 'तन्नाम' इत्यस्य कोऽर्थ इत्यपेक्षायामाह मन्यामहे तदित्यर्थ । नन्येवं पर्यायनये द्रव्यास्युपगमे पर्यायनयो द्रव्य नॉभ्युपगाछत्तीति भातस्य हानिः स्थादित्यत आहનીતિ- સાતે પાયો વાવં દ્રવ્યું ને છતીચેવડુપરમો न तस्य विरोधः कल्पितद्रव्याम्युपगमेऽवीति ॥
ततश्च कल्पितद्रव्यसनावस्य वारवद्रव्याभावाविरोधाच । 'सभेदकल्पन'द्' इत्यस्य तन कल्पितद्रव्येण सह भेदकल्पनाद्' इत्यर्थः। 'तस्य' इत्यस्य ‘कल्पितजीवद्रव्यस्य' इत्यर्थः। पत्रस्य वारपवत्वे न. प्रकृतहटान्ततासाव इति 'गुणसमुदायव्यतिरिकास्य कल्पितस्य' इति ।
