________________
अथ कवाटार्गलादिलक्षणकथनं नाम त्रिपञ्चाशोऽध्यायः ॥
यन्मुख्यरक्षकं प्रोक्तं कवाटादिप्रकल्पने ।
यं कार्यमिति प्रोक्तं मुनीश्वरैः ॥ १ ॥
नानाकल्पनयोग्यं तन्मानं बहुविधं मतम् । दारुखण्डैः पीनैरयाकीला त्तदायकः ॥ २ ॥
॥ त्रिपञ्चाशोऽध्यायः ॥
एतावता प्रबन्धेन बहुधा प्रतिपादितानां विविधानां गृहभवनादिकल्पनानां रक्षणयोग्यकबाट स्थापन क्रमकथनात्मकं त्रिपञ्चाशाध्यायमारमने यन्मुख्यरक्षकमित्यादिना ॥
पूर्वोक्तत्रामनगरादिवास्तुषु कल्पितानां विविधरूपाणां गृहभवननिकेतन हर्म्यप्रासादादिकल्पनानां मुख्यरक्षकं किम् ? भित्तिस्थापनकबाट संयोजनमित्येतद्द्वयमेव । तत्र भित्तिस्थापनतत्सन्धिबन्धनक्रमस्तु तत्र तत्र प्रकरणे क्रमेण प्रतिपादिन एव । तस्मादस्मिन्नध्याये विशेषतः कवाटलक्षणं प्रतिजानीते - दारुखण्डैरित्यादिना ॥
तब कत्राटकल्पनं तावत्तत्तद्दू/रस्थलादिवशात नानाप्रमाणश्रद्भवति । तथापि प्रायशः तच्च कवाट कल्पनं पीनदृढान्तरसारबत्फलकाखण्डैरेव निर्मापणीयम् । यथा विविधेषु कल्पनेपु त तव स्थापितप्राथमिकद्वारद्वितीयादिद्वारप्रमाणानुगुणं कचिद्रवाक्ष
8. s. 72