________________
तत्वचिन्तामयी
सबन्धन करणवमपि भारितं तविष्टगोर्ससोऽपि तात्पर्यविषयः तदा तथापि मिद्यापोः, तात्पर्य्यविषयवं संघर्गविशेषणच(१) चदामपदार्थकर्मस्वमिहगोपदार्थस्य समवायरूपसंमर्गतात्पर्य्यण दण्डेनेत्यादिवाक्यं प्रयुक्तं तदा एतद्गोपदमारितार्थमंसर्गवरूपेण एककालौनत्यादिसंसर्गवत्कर्मास्यज्ञानपूर्वकत्वस्यापि सिद्धिवारणाय ! तात्पर्यविषयबच एतत्पुरुषीया एतत्कालौना या एतद्दाक्यजन्यप्रसौतौच्छ। तद्विषयत्वं, यदा एककालोनलादौ सयवाये व तात्पर्येण दण्डेनेत्यादिनाक्यं प्रयुकं तदा तात्पर्थविषयोभूतैतगोपदारितार्थसंसर्गत्वरूपेण एककालोनत्यादिसंवर्गवत्कर्मत्वज्ञानपूर्वकत्वस्यापि मिद्भिः शादित्याकालगनिरूपकत्वमपि ममर्गविशेषणं देयं,२) आकाङ्गानिरूपकत्वञ्च एतगोपदनिरूपितेतदम्पदनिष्ठाकाङ्गानिरूपकत्वं, अन्यथा एककालोनवादरपि कुचिदाकासानिरूपकत्वेन सदोषतादवस्यात् । न च वैशेषिकैः शाब्दत्वजातेरनभ्यपगमात् तन्वये श्राकाङ्क्षानिरूपकल) दुर्षचमिति वाच्यम् । तैरपि शाब्दत्वजातिरभ्युपेयतएष परन्तु मा आतिम्नानुमितित्तिनुमितित्वव्याप्येत्येवाभ्युपगमात्, अस्तु वा तत्तसंसर्गभिन्नसंसर्गत्वमेवाकाचानिरूपकत्वं,' एवं यदा गवि काले च तात्पर्येण दण्डेनेत्यादिकं वाक्यं प्रयुकं अथ
-......... ..... . (१) संसर्गविशेषणञ्चेत्यस्य व्यग्रिमेण सिडिवारणायेत्यनेन सहान्धयः । (3) श्राकालानिरूपकत्वस्यापि संसर्गविपोषणात्वमिति ख०, ग० । (२) शाब्दबोधानुकूलानुपौंमत्त्वरूपाकामागिल्पकत्वस्य भान्दवघटित.. खेन तादृशजायमभ्युपगमे तस्य दुर्चचत्व मिति तात्पर्य्यम् । (४) पाकासानिल्पकसम्बन्धत्वमिति क.