________________
६४ राय धनपतसिंघ वहाउरका जैनागमसंग्रद नाग तेतालीस-४३-मा. अर्थात् अढार स्थानमां कहेली तथा न कहेली वातनो संग्रह करनार श्लोक श्रागल कहीशुं ते . ॥
(दीपिका.) तत्र प्रथम स्थानकमाह। तद्यथेत्युदाहरणे । हं नो दुःखमायां पु.प्र. जीविन इति । हंनो शिष्यामन्त्रणे।मुःखमायामधमकालरूपायां कालदोपादेव फुःखेन कृलेण प्रकर्षेण उदारजोगापेक्ष्या जीवितुं शीला उपजीविनः । प्राणिन इति गम्यते । नरेन्द्रादीनामप्यनेकःखप्रयोगदर्शनात् । उदारजोगरहितेन विटम्बनाप्रा. येण कुगतिहेतुना किं गृहाश्रमेणेति संप्रत्युपेदितव्यमिति प्रथमं स्थानम् ॥१॥ अथ द्वितीयस्थानमाह । तथा लघव इत्वरा गृहिणां कामनोगाः । कुःखमाया मिति व. तते । सन्तोऽपि लघवस्तुलाः प्रकृत्यैव तुषमुष्टिवदसारा इत्वरा अल्पकाला गृहिणां गृहस्थानां कामनोगा मदनकामप्रधानाः शब्दादयो विषया विपाककटवश्च न देवानामिव विपरीताः। अतः किं गृहाश्रमेणेति संप्रत्युपेदितव्यमिति द्वितीय स्थानम् ॥२॥ अथ तृतीयस्थानमाह। तथा नूयश्च शातबहुला मनुष्याः। नुक्तेष्वपि कामलोगेषु पुनरपि सुखानिलाषिण एव मनुष्याः। अतः किं कामनोगैः। संप्रत्युपेदितव्यमिति तृतीय स्थानम् ॥३॥ अथ चतुर्थस्थानमाह । तथा श्दं च मे कुःखं न चिरकालोपस्थायि नवि. ष्यति । इदं च अनुन्नूयमानं मम श्रामण्यमनुपालयतो फुःखं शारीरमानसं कर्मफलं परीषहजनितं चिरकालमुपस्थातुं शीलं न नविष्यति । श्रामण्यपालनेन परीषहनिराकरणात् कर्मनिर्जरणात् संयमराज्यस्य प्राप्तिः । इतरथा महानरकादौ विपर्ययः। अतः किं गृहाश्रमेणेति संप्रत्युपेदितव्यमिति चतुर्थ स्थानम् ॥ ४॥ अथ पञ्चमस्थानमाह । उमजणपुरस्कार इति । न्यूनजनपूजा। प्रव्रजितो हि धर्मप्रजावात् राजामात्यादिनिरन्युबानासनाञ्जलिप्रग्रहादिभिः पूज्यते । उत्प्रव्रजितेन तु न्यूनजनस्यापि स्वव्यसनगुप्तयेऽन्युबानादि कार्यम् । अधार्मिकराज विषये वा वेष्टिप्रायात् कुखरकर्मणो नियमत एव इहैव चेदमधर्मफलम् । अतः किं गृहाश्रमेणेति संप्रत्युपेदितव्यमिति पञ्चमं स्थानम् । एवं सर्वत्र योजनीयम् ॥ ५ ॥ श्रथ षष्ठं स्थानमाह । वान्तस्य प्रत्यापानं जुक्तोनितपरिजोग इत्यर्थः। अयं च श्वशृगालादिनुप्राणिजिराचरितः सतां निन्द्यः पुनर्व्याधिःखजनकः। वान्ताश्च जोगाः प्रव्रज्याङ्गीकरणेन । एतत्प्रत्यापानमेवंचूतमेवं चिन्तनीयमिति षष्ठं स्थानम् ॥६॥ श्रथ सप्तमस्थानमाह । तथा अधोगतिवासोपसंपत् । अधोगतिर्नरकगतिस्तिर्यग्गतिर्वा तस्यां वसनमधोगतिवासः। एतन्निमित्तनूतं कर्म गृह्यते । तस्योपसंपत् । सामीप्येनाङ्गीकरणं यदेतत्प्रव्रजनमेवं चिन्तनीयमिति सप्तमं स्थानम् ॥ ७ ॥ श्र