________________
दशवैकालिके प्रथमाध्ययनम् ।
लिके सूत्रे, शब्दार्थं लिखति स्फुटम् ॥ १ ॥ धर्मो दुर्गतिप्रपतन्तुधारणालदण उत्कृष्टं प्रधानं मङ्गलं वर्तते । को धर्म इत्याह । श्रहिंसा, न हिंसा अहिंसा जीवदया प्राणातिपात विर तिरित्यर्थः । पुनः संयमः पञ्चाश्रव विरमणं पञ्चेन्द्रियनिग्रहः, चतुःकषायजयः, दएकत्रय विरतिश्चेति सप्तदशनेदः । इत्येवं रूपः । पुनस्तपः, " प्रणसणमूगोरिया, वित्तीसंखेवणं रसच्चार्ज || कायकिलेसो संली - या य बझो तवो हो
3
॥ १ ॥ पायवित्तं वि, वेत्रावञ्चं तदेव सझाई ॥ नाणं उस्सग्गो विअ, - विनंतर तवो होई ॥ २ ॥ इति बाह्याभ्यन्तररूपं द्वादशधा । अथ धर्मकरणे माहात्म्यमाह । देवा अपि । अपिः संभावने । तं धर्मकारकं जीवं नमस्यन्ति, मनुष्यास्तु सुतराम्। तं कम् । यस्य धर्मे धर्मकरणे सदा मनः अन्तःकरणम् । इति प्रथमगाथार्थः ॥१॥ ॥ अथ श्रीहरिभद्रसूरिकृत बृहद्वृत्तिः प्रारज्यते ॥ ॥ तत्र प्रथमाध्ययनम् ॥
॥ जयति विजितान्यतेजाः, सुरासुराधीशसेवितः श्रीमान् ॥ || विमलासविरहित - स्त्रिलोक चिन्तामणिर्वीरः ॥ १ ॥
हार्थतोऽप्रणीतस्य सूत्रतो गणधरोप निवडपूर्वगतोद्धृतस्य शारीरमानसा दिकटुकडुःखसंतान विनाशदेतोर्देशकालिका निधानस्य शास्त्रस्यातिसूक्ष्ममहार्थगोचरस्य व्याख्या प्रस्तूयते । तत्र प्रस्तुतार्थप्रचिकट विषयैवेष्टदेवतानमस्कारद्वारेणाशेषविघ्नविनायकापोह समर्थं परममङ्गलालयामिमां प्रतिज्ञागाथामाद निर्युक्तिकारः ॥ सिद्धिगमुवगयाणं, कम्मविसुद्धा सब सिद्धाणं ॥ नमिजणं दसका लिय- णिद्युतिं कित्तयिस्सामि ॥ १ ॥ व्याख्या ॥ सिद्धिगतिमुपगतेच्यो नत्वा दशकालिक निर्युक्तिं कीर्तयिष्यामीति क्रिया । तत्र सिद्धयन्ति निष्ठितार्था भवन्त्यस्यामिति सिद्धिलोंकायक्षेत्रलक्षणा । तथा चोक्तम् । “ इह वोंदिं चश्त्ताणं, तब गंतूण सिनइ ” । गम्यत इति गतिः । कर्मसाधनम् । सिद्धिरेव गम्यमानत्वाङ्गतिः सिद्धिगतिस्तामुप सामीप्येन गताः प्राप्तास्तेभ्यः सर्कललोकान्तक्षेत्र प्राप्तेभ्य इत्यर्थः । प्राकृतशैल्या चतुर्थ्यर्थे षष्ठी । यथोक्तम् । बडी विजत्तीए नई ची । तत्र एकेन्द्रियाः पृथिव्यादयः सकर्मका पि तडुपगमनमात्रमधिकृत्य यथोक्तस्वरूपा नवन्त्यत आह कर्मविशुद्धेभ्यः । क्रियते इति कर्म ज्ञानावरणीयादिलक्षणं तेन विशुद्धा वियुक्ताः कर्म विशुद्धाः कर्मकलङ्करहिता इत्यर्थः । तेज्यः कर्मविशुद्धेभ्यः । आह । एवं तर्हि वक्तव्यं न सिद्धिगतिमुपगतेन्योऽव्य निचारात् । तथाहि । कर्मविशुद्धाः सिद्धिगतिमुपगता एव जवन्ति । न १:-" शुभ्रलोकान्त - " इति पाठान्तरम् ।