________________
मात्मताविक
दीधितिः। .. ति, यथा सहकारिमध्यमध्यासीनं बीजम्(१), अडरसमर्थ च तदानी कुशूलस्थ बीज(२)सपेयते परैरिति प्रसमा ययदा यत्कार्यमधुरंबा न करोति तत्पदान तत्समर्यम् , यथा पावत्सवमडराकारि शिला. शकलमडुरासमर्थम्, न करोति च कुशूलस्थं वीज(३) तदानीमडरमिति विपर्ययः । तेन कुशूलस्थतादशायां संयोगादेहत्तरवीजस्य पाकालान्तरे चातुरस्य जननाभ्युपगमेपि न क्षतिः। यमाकुरसम. थे तबाहरं करोति, यथा शिलाशकलम् , अारासमर्थ च सहका. रि(४)समवाहित बीमामिष्यते परैरिति प्रसङ्गा, यदडुरं करोति तद. पुरसमर्थ, यथा धरण्यादिमदः, करोति च सहकारिसमवहितं बीजमरमिति विपर्ययश्च सामर्थ्यसाधनाय नोपादेयः, अनभ्युपग
वीधितिटिप्पणी। कुशूलस्थवीजस्य पक्षतया तत्र नैयायिकानां हेतुसत्त्वं दर्शयति । अङ्करेति । अन्यथा विपर्यये सिखसाधनात् कुत्र व्यापकाभावे. नभ्याप्याभावामानं स्यात् । इति प्रसनः एतत्स्वरूपासकः । यथे. ति। यावत्सस्समराकारि शिलाशकलं, यथारासमर्थमिति सम्बन्धः। पक्षधर्मतां प्रदर्शयति । न करोति चेति । कायें यदित्यस्य यदत्यस्य च क्रमेण प्रयोजनमाह । तेनेति । बीजेन कुशलस्थतादशाया संयोगादेलतरवीजस्य च कालान्तरे जमनाद विपर्ययोत्वसि. विस्थाविपर्यः। उत्तरवाजस्येति तन्मते यदेत्यस्य प्रयोजनम् । का. लान्तर इति। तथा च कुशूलस्थवीजे कालान्तरेऽरजनकत्वम्य नैयायिकरभ्युपगमा तम्मते हेत्वसिद्धिः स्यादिति भाषः । कस्प: विम्मतं दूषयितुमुपन्यस्यति । यति । एतन्मते सहकारिसमपति ते सामर्थ्यसाधनमेव फलमभ्युपेयते परैरिति यदुकम् , तदेव दुष
(१) मध्यासीनबीजम् - कलि. मु० पु० पा० । (२) कलस्थवीजन-कलिमु. पु० पा०। (१) कुंचलस्थवीजम्-कालि. मु.पु. पा० । (५) सहकार्य---कति पु० पु. पा० ।