Page Text
________________
63 टिप्पणीसमलङ्कतदीधिति-कल्पलतास्यटीकास्यविभूषितः । २९
-
तसिद्धिरित चेन्न । विरुद्धधर्मसंसर्गासिद्धः।
दीधितिः। दव्याप्तिकाच सत्वात् सन्मात्रे क्षणिकत्वानुमानमिति । किश्चि सामयोंदिकमविरुद्ध किश्चिचासिद्धमित्याशयेनाह । विरुदेति॥
दीधितिटिप्पणी। क्षणिकत्वसिया तत्रैव व्याप्तिसिद्धौ शब्दादिकं पक्षीकृत्य न्यायस स्वेन व्यापकानुमानं क्रियत इत्यर्थः । सन्मात्र इति । तथा च विरुअधर्माध्यासादेकन प्राप्तावपि सम्मात्रे क्षणिकत्वप्राप्तिरनुमानफल. मिति भावः । ननु कथं विरुवधर्मसंसर्गासिद्धिः, सामोसामर्थ्य स्यैवोक्तत्वादित्यत्रोत्तरानुक्तौ न्यूनत्वमाशङ्कयाह । किञ्चिदिति । सामOसामर्थ्य यदि फलोपधानानुपधानरूपमुच्यते, तदा तदविरुद्धमे. घ, यदि च स्वरूपयोग्यत्वतदभावरूपमुच्यते, तदा तस्य प्रकृतेऽस. स्वमेवेत्युभयथैव विरुद्धयोः संसर्गासिद्धिः, आधे विशेषणाभावात, अन्त्ये च विशेष्याभावादिति भावः । प्रकृते आह । किश्चिश्चति ॥
कल्पलता। सामध्येति । प्रतिक्षणं कचित सामर्थ्य कचिदसा. मयमिति विरुद्धधर्माध्यासात् क्षणिकत्व सिद्धी व्याप्तः सिद्धिरित्यर्थः । यद्यपि विरुद्धधर्माध्यस्तत्वा(१). देव भेदसिद्धिरिति सत्वहेतोयी, तथापि ततो भे. दमात्रमनेन तु क्षणिकत्वमिति प्रकार भेद इति भावः । विरुद्धति। (खरूपयोग्यत्वस्वरूपायोग्यत्वयो)य. योविरोधस्तयोः संसर्ग एवं नास्ति, संसृष्टत्वेनानुभूयमान(कारित्वाकारित्वयोः साहित्यासाहित्य)पोस्तु न विरोध इत्यर्थः । .. . - प्रसङ्गविपर्ययाम्पा(२) तसिद्धिरिति चेन्न ।
दीधितिः। प्रसङ्गेति । यद्यदा यत्कार्यमङ्करं वा प्रति समर्थ तत्तदातत् करो(१)धर्माध्यासा-पुण• पु० पा०। (२) प्रसङ्गतद्विपर्ययाभ्या-पुण पु० पा० ।
| SR No. | 010032 |
| Book Title | Atmatattva Viveka |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Udayanacharya |
| Publisher | Udayanacharya |
| Publication Year | |
| Total Pages | 217 |
| Language | Hindi |
| Classification | Book_Devnagari |
| File Size | 13 MB |