________________
चतुर्थलहरी
राज्याधिकारः । पतिसुतविरहितायाः किमनेन ? क्वाप्यनाथ इव पर्यटति दीनदीने सुते पत्यौ कथमहं सिंहासनमधिरोहामि ? राज्यं तावदरण्यमिव प्रतिभाति मे । तदलमनेन यत्नेनेति तारतारं विललाप । अगृहोतनिजोपदेशायास्तस्या निशम्य परिदेवननादं तापसो खिन्नमानसा पुनरप्यचिंतयत् । अहो ! विधिविलसितम् ! क्व वा हेमपुरम् ? केदमरण्यम् ? काहं विविक्तवर्तिनो ? क्व चेयं जोवसेनमहिषी ? इंतेदृशावस्थयानया कथमिवोपनतस्सहवासः ? किमिदमपि विलिखितं मदोंय ललाटे विधिना ? हंत ! न सहे द्रष्टुमिति विचिंत्य च तापसो वल्कलांचलेन परिमृज्य नयनवारि भद्रे ! राजभावमवलंब्य माणिक्यमालाबलेन सत्यमवाप्स्यसि सुतपतिसमाश्लेषसौख्यम् । तदंगोकुरु मम प्रार्थनां कृपयेति न्यवेदयत् ।
157
सा तु जयंतिका सकरुणमंच ! तथैव भवतु भवद्वाण्या । करुणयानुगृह्णातु भवतोति व्याहृत्य विरराम । सा तापसी प्रमुदितांतरंगा दृढतरमाश्लिष्य बध्वा च मणिबंधे तां मालां ध्यात्वा च भगवन्तं निजगाद । ननु कल्याणि ! कल्याणाकृतिं पुरुषं ध्यात्वा च तिष्ठ तावदिह यावदानेष्यामि मत्तातं सुतदर्शनोत्सुकमिति तत्कण्ठं पुनरप्यालिंग्य निरगात् । सत्वरं प्रस्थिता सा तापसी चित्रसन्निवेशं चित्रपुरं प्रविश्य च नरपतिप्रासादप्रतीहारे द्वारपालमब्रवीत् । का चन तापसो भवद्दिदृक्षया द्वारि तिष्ठतोति निवेदय प्रभवे इति । द्वारपालस्तु सरभसमुपेत्य राज्ञे न्यवेदयत् । श्रुत्वा च नरपतिः पाताललोक इव बलिसमाक्रांतः विपिनदेश इव तिलकांचितः केदार इव समुल्लसत्कुल्याकुलपार्श्वः प्रदीपज्वालाकोरक इव समधिगतदशाग्रः मुदेव जरया कंपिततनुः स वोरकेतुः प्रासादद्वारमाससाद ! आसाद्य प्रणम्य च भगवति ! पावय चरणन्यासेनास्मत्सौधमिति सविनयं नोत्वाभ्यंतरं समुपवेश्य कनकपौठे किमागमनकारणमित्यपृच्छत् । तदा सा तापसी भो राजन् ! न्भवतस्तनयस्सुकेशनामास्मत्तपोवने तपश्चरति । तदानयनाय मया साकमायाहीति निवेदयितु
