________________
( २३ )
-
-
-
-
-
सहस्राणि त्रीणि शतानिपंचोत्तराणि योजनानां पंचदशयोजनपष्ठिभागाश्च मुहूर्तगतिक्षेत्रं तदा एकत्रिंशद्योजनस्हलेप्वष्टसु च योजनशतेष्वर्धद्वात्रिंशेपुस्थितो दृश्यते सर्वाभ्यन्तरमण्डले दर्शन विषयपरिमाणं प्रागुक्तं मध्ये हानिवृद्धिकमो यथागर्मवेदितव्यः । चन्द्रमण्डलानि पंचदंशद्वीपावगाहः । समुद्रावाहश्वसूर्यवद्वेदितव्यः द्वीपाभ्यंतरे पंचमण्डलानि समुद्रामध्ये दश सर्ववाह्याभ्यन्तरमण्डलविष्कभविधिःमेरुचंद्रांतरप्रमाणंच सूर्यवत् प्रत्येतव्यं पंचदशानां मण्डलानामन्तराणि चतुर्दश ॥ तत्रैककस्यमण्डलान्तरस्य प्रमाणं पंचत्रिंशद्योजनानि योजनैकपष्ठिभागास्सिंगत् रद्धागस्य चत्वारः सप्तभागाः । ॥ ३५-३०-४॥ सर्वाभ्यतामण्डले पंच पइस्राणि त्रिसप्तत्यधिकानि योजनानां सप्तपप्ततिर्भागशतानि चतुश्चत्वारिंशानि मण्डलं त्रयोदशभिर्मागसहसः सप्तभिश्चमागशतैः । पंचविशस्थित्वावशिष्टानि चंद्रः एकैकेन मुहूर्तेन गच्छति सर्ववाद्यमण्डले पंच सहस्राणि शतं च पंचविशं योननानामेकान्नमततिर्भागशतानि नवत्यधिकानि मण्डलं त्रयोदशभिर्भागसहनः सप्तभिश्चभागशतैः पंचविंशस्थिरवाऽवशिष्टानि चन्द्रः एककेन मुहूर्तेन गच्छति । दर्शनविषयपरिमाणं सूर्यनद्वेदितव्यं हानिवृद्धिविधानंच यथागममवसंयं ॥ पंनयोजनशतानि दशोतराणि सूर्याचन्द्रमसोश्वारक्षेअविष्कमः . • पर्थ-अथवा निश्चगकरि कर्मनिको काल विचित्रपणां करि पचि है । तात तिनक गतिपरिणतिमुखकरिही फर्मको फल जानने योग्य है । भर ग्यारास इकवीस योजन मेरुनै छांडि ज्योतिषी प्रदक्षिणाकरि विचरै है । तिनमै वृद्वीपर्कविखें दोय सूर्य दोय चन्द्रमा है । अर छप्पन नक्षत्र है । पर एकसौ छिहत्तर ग्रह है। पर एक लाख कोटाकोटि अर तेईस हजार कोटाकोटि भर नवसै कोटाकोटि पर पचास कोटाकोटि तारानिको प्रमाण है । .
भर लक्षण समुद्र के विष चार सूर्य चार चंद्रमा है। पर नक्षत्रनि