Page Text
________________
एकंसिकधम्मवण्णना
पुरिसेन पलोकता मोक्खो, तंसमीपता मोक्खो, तंसमायोगो मोक्खोति एवमादीनं सङ्ग्रहो दट्ठब्बो । तस्मिं तस्मिहि समये निट्टं अपञ्ञपेन्तो नाम नत्थि । ब्राह्मणानं पठमज्झानब्रह्मलोको निट्टा । तत्थ हि नेसं निच्चाभिनिवेसो यथा तं बकस्स ब्रह्युनो, (म० नि० १.५०१) वेखनसादितापसानं आभस्सरा, सञ्चयादिपरिब्बाजकानं सुभकिण्हा, आजीवकानं ‘“अनन्तमानसो "ति परिकप्पितो असञ्जीभवो । इमस्मिं पन सासने अरहत्तं निट्ठा, सब्बेपि चेते दिट्ठिवसेन ब्रह्मलोकादीनि अरहत्तमञ्जनाय " निब्बानं निब्बान "न्ति वचनसामञ्ञमत्तं गहेत्वा तथा पञ्ञपेन्ति, न पन परमत्थतो नेसंसमये निब्बानपञ्ञापनस्स लब्भनतोति आह “सा च न निय्यानिका " तिआदि । यथापञ्ञत्ताति येन येन पकारेन पञ्ञत्ता, पञ्ञत्तप्पकारा हुत्वाति अत्थो । न निय्यातीति " येनाकारेन निट्ठा पापणीयती 'ति तेहि पवेदिता, तेनाकारेन तस्सा अपत्तब्बताय न निय्याति । पण्डितेहि पटिक्खित्ताति " नायं निट्ठा पटिपदा वट्टस्स अनतिक्कमनतो "ति बुद्धादीहि पण्डितेहि पटिक्खित्ता । निवत्ततीति पटिक्खेपकारणवचनं, यस्मा तेहि पञ्ञत्ता निट्ठा पटिपदा न निय्याति न गच्छति, अञ्ञदत्थु तंसमङ्गिनं पुग्गलं संसारे एव परिब्भमापेन्ती निवत्तति, तस्मा पण्डितेहि परिक्खित्ताति अत्थो । तन्ति अनिय्यानिकभावं ।
(२.९.४२५ - ४२५)
जानं, परसन्ति च पुथुवचनविपरियायोत आह " जानन्ता पस्सन्ताति । गच्छन्तादिसद्दानहि " या पन भिक्खुनी जानं सभिक्खुकं आरामं अनापुच्छा पविसेय्या''तिआदीसु (पाचि० १०२४) लिङ्गवसेन विपरियायो, जानन्तीति अत्थो । “याचं अददमप्पियो'' तिआदीसु ( पारा० ३४६, जा० १.७.५५ ) विभत्तिवसेन, याचन्तस्साति अत्थो । इध पन पुथुवचनवसेनाति वेदितब्बं । पधानं जाननं नाम पच्चक्खतो जाननं तस्स जेट्टभावतो, दस्सनमप्पधानं तस्स संसयानुबन्धत्ताति अयं कमो वुत्तो “जानं परस "न्ति । तेनेत्थ जाननेन दस्सनं विसेसेति । एवञ्हि दिदूपुब्बानि खो तस्मिं लोके मनुस्सानं सरीरसण्ठानादीनीति एकतो अधिप्पायदस्सनं सूपपन्नं होति । अयञ्हेत्थाधिप्पायो " किं तुम्हाकं एकन्तसुखे लोके पच्चक्खतो आणदस्सनं अत्थी'ति । जानन्ति वा तस्स लोकस्स अनुमानविसयतं वुच्चति, पस्सन्ति पच्चक्खतो विसयतं । इदं वृत्तं होति " अपि तुम्हाकं लोको पच्चक्खतो जातो, उदाहु अनुमानतो 'ति ।
यस्मा पन लोके पच्चक्खभूतो अत्थो इन्द्रियगोचरभावेन पाकटो, तस्मा पाकटेन अत्थेन अधिप्पायं दस्सेतुं “दिपुब्बानी " ति आदि वृत्तं । दिट्ठपदेन वा दस्सनं, तदनुगतञ्च जाननं गत्वा तदुभयेनेव अत्थेन अधिप्पायं विभावेतुं एवं वुत्तन्तिपि दट्ठब्बं ।
Jain Education International
३४५
345
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009986 |
| Book Title | Silakkhandhavagga Abhinava Tika Part 2 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 456 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Interfaith & Buddhism |
| File Size | 18 MB |