________________
२८६
दीघनिकाये सीलक्खन्धवग्गअभिनवटीका-२
(२.५.३५४-८-३५४-८)
"यतो यतो सम्मसति, खन्धानं उदयब्बयं । लभती पीतिपामोज्जं, अमतं तं विजानत"न्ति ।। (ध० प० ३७४)
यस्मा पनायं देसना इमिना अनुक्कमेन इमानि जाणानि निब्बत्तेन्तस्स वसेन पवत्तिता, तस्मा “विपस्सनाञाणे पतिढाया"तिआदिना हेट्ठिमं हेट्ठिमं उपरिमस्स उपरिमस्स पतिठ्ठाभूतं कत्वा वुत्तं । समानरूपनिम्मानं नाम मनोमयिद्धिया अओहि असाधारणकिच्चन्ति आह "अत्तनो...पे०... महप्फला"ति । हत्थिअस्सादिविविधरूपकरणं विकुब्बनं, तस्स दस्सनसमत्थताय । इच्छितिच्छितवानं नाम पुरिमजातीसु इच्छितिच्छितो खन्धपदेसो । अरहत्तमग्गेनेव मग्गसुखं निहितन्ति वुत्तं "अति...पे०... महप्फल"न्ति । समापेन्तोति परियोसापेन्तो।
कूटदन्तउपासकत्तपटिवेदनादिकथावण्णना ३५४-८. “अभिक्कन्तं भो गोतमा"तिआदि देसनाय पसादवचनं, "एसाह भवन्त"न्तिआदि पन सरणगमनवचनन्ति तदुभयसम्बन्धं दस्सेन्तो "देसनाया"तिआदिमाह । तनूति मन्दो कायिकचेतसिकसुखसमुपब्यूहतो। सब्बे ते पाणयोति “सत्त च उसभसतानी''तिआदिना वुत्ते सब्बे ते पाणिनो । तं पवत्तिन्ति तेसं पाणीनं मोचनाकारं | आकुलभावोति भगवतो सन्तिके धम्मस्स सुतत्ता पाणीसु अनुद्दयं उपट्ठपेत्वा ठितस्स "कथहि नाम मया ताव बहू पाणिनो मारणत्थाय बन्धापिता''ति चित्ते परिब्याकुलभावो, यस्मा अत्थि, तस्मा न देसेतीति योजना, “उदपादी"तिपि पाठो। सुत्वाति "मुत्ता भो ते पाणयो''ति आरोचितवचनं सुत्वा । चित्तचारोति चित्तप्पवत्ति । “कल्लचित्तं मुदुचित्तं विनीवरणचित्तं उदग्गचित्तं पसन्नचित्त"न्ति इदं पदपञ्चकं सन्धायकल्लचित्तन्तिआदी"ति वुत्तं । तत्थ “दानकथं सीलकथ''न्तिआदिना वुत्ताय अनुपुब्बिकथाय आनुभावेन । कामच्छन्दविगमेन कल्लचित्तता अरोगचित्तता, ब्यापादविगमेन मेत्तावसेन मुदुचित्तता अकथिनचित्तता, उद्धच्चकुक्कुच्चविगमेन विक्खेपाभावतो विनीवरणचित्तता तेहि अमलीनचित्तता, थिनमिद्धविगमेन सम्पग्गहणवसेन उदग्गचित्तता अमलीनचित्तता, विचिकिच्छाविगमेन सम्मापटिपत्तिया अविमुत्तताय पसन्नचित्तता अनाविलचित्तता च होतीति आह "अनुपुब्बिकथानुभावेन विक्खम्भितनीवरणतं सन्धाय वुत्त"न्ति । यं पनेत्थ अत्थतो अविभत्तं, तं सुविनेय्यमेव ।
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org