________________
(२.३.२५८ - २५८)
अम्बट्ठमाणवकथावण्णना
अत्थोति। ततो च विञ्ञायति “यथा दुतियेन वेसारज्जेन पुरिमसिद्धि एवं पुरिमेनपि अत्थेन दुतियवेसारज्जसिद्धी 'ति । एवञ्च कत्वा इमिना नयेन चतुवेसारज्जवसेन पदत्तयवचने पयोजनदस्सनं उपपन्नं होति । इतरथा हि किञ्चिपयोजनाभावतो इदंयेव वचनं इध अवत्तब्बं सियाति । एस नयो सेसेसुपि ।
पठमेनाति वुत्तनयेन पठमभूतेन " सम्मासम्बुद्धस्स ते पटिजानतो 'इमे धम्मा अनभिसम्बुद्धा 'ति, तत्र...पे०... विहरामी "ति परिदीपितेन वेसारज्जेन । दुि दुतियस्स " सम्मासम्बुद्धो "ति पदस्स अत्थसिद्धि बुद्धत्तसिद्धि तस्स तदत्थभावतो । ततियचतुत्थेहीति वृत्तनयेनेव ततियचतुत्थभूतेहि "ये खो पन ते अन्तरायिका धम्मा वुत्ता, ते पटिसेवतो नालं अन्तरायायाति, तत्र... पे०... विहरामी "ति च " यस्स खो पन ते अत्थाय धम्मो देसितो, सो न निय्याति तक्करस्स सम्मा दुक्खक्खयायाति, तत्र... पे०... विहरामी "ति (अ० नि० १.४.८; म० नि० १.१५० ) च परिदीपितेहि वेसारज्जेहि । ततियसिद्धीति ततियस्स "विवट्टच्छदा ति पदस्स अत्थसिद्धि विवट्टच्छदत्थसिद्धि तेहि तस्स पाकटभावतोति अत्थो । “याथावतो अन्तरायिकनिय्यानिकधम्मापदेसेन हि सत्थु विवट्टच्छदभावो लोके पाकटो अहोसी" ति ( दी० नि० टी० १.२५८) आचरियेन वुत्तं, विवट्टच्छदभावेनेव अन्तरायिकनिय्यानिकधम्मदेसनासिद्धितो "ततियेन ततियचतुत्थसिद्धी'' तिपि वत्तुं युज्जति ।
Jain Education International
२११
अरानञ्च
एवं पदत्तयवचने चतुवेसारज्जवसेन पयोजनं दस्सेत्वा इदानि चक्खुत्तयवसेनपि दस्सेन्तो “ पुरिमञ्चा" तिआदिमाह । तत्थ च - सद्दो उपन्यासत्थो । पुरिमं " अरह "न्ति पदं भगवतो हेट्ठिममग्गफलत्तयञाणसङ्घातं धम्मचक्खुं साधेति किलेसारीनं, संसारचक्कस्स हतभावदीपनतो । दुि “सम्मासम्बुद्धो’”ति पदं आसयानुसयइन्द्रियपरोपरियत्तञाणसङ्घातं बुद्धचक्खुं साधेति सम्मासम्बुद्धस्सेव तंसम्भवतो । तदेतहि आणद्वयं सावकपच्चेकबुद्धानं न सम्भवति । ततियं “विवट्टच्छदा "ति पदं सब्बञ्जुतञणसङ्घातं समन्तचक्खुं सवासनसब्बकिलेसप्पहानदीपनतो ।
"सम्मासम्बुद्धो "ति हि वत्वा "विवट्टच्छदा "ति वचनं सम्मासम्बुद्धभावाय सवासनसब्बकिलेसप्पहानं विभावेतीति । “अहं खो पन तात अम्बठ्ठ मन्तानं दाता "ति इदं अप्पधानं, “त्वं मन्तानं पटिग्गहेता "ति इदमेव पधानं समुत्तेजनावचनन्ति सन्धाय " त्वं मन्तानं पटिग्गहेताति इमिना 'स्स मन्तेसु सूरभावं जनेती" ति वुत्तं, लक्खणविभावने विसदञाणतासङ्घातं सूरभावं जनेतीति अत्थो ।
211
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org