________________
(२.२.२१४-२१४)
सतिसम्पजञकथावण्णना
८७
तत्थ अब्भन्तरेति अत्तनो सन्ताने । तत्थाति तस्मिं चीवरपारुपने । तेसु वा पारुपकत्तपारुपितब्बचीवरेसु । कायोपीति अत्तपञ्जत्तिमत्तो कायोपि। “तस्मा'ति अज्झाहरितब्बं, अचेतनत्ताति अत्थो । अहन्ति कम्मभूतो कायो । धातुयोति चीवरसङ्घातो बाहिरा धातुयो । धातुसमूहन्ति कायसङ्घातं अज्झत्तिकं धातुसमूहं । पोत्थकरूपपटिच्छादने धातुयो धातुसमूहं पटिच्छादेन्ति वियाति सम्बन्धो । पुसनं स्नेहसेचनं, पूरणं वा पोत्थं, लेपनखननकिरिया, तेन कतन्ति पोत्थकं, तमेव रूपं तथा, खननकम्मनिब्बत्तं दारुमत्तिकादिरूपमिधाधिप्पेतं । तस्माति अचेतनत्ता, अत्तसुञभावतो वा ।।
नागानं निवासो वम्मिको नागवम्मिको। चित्तीकरणट्ठानभूतो रुक्खो चेतियरुक्खो। केहिचि सक्कतस्सापि केहिचि असक्कतस्स कायस्स उपमानभावेन योग्यत्ता तेसमिध कथनं । तेहीति मालागन्धगूथमुत्तादीहि । अत्तसुञताय नागवम्मिकचेतियरुक्खादीहि विय कायसङ्घातेन अत्तना सोमनस्सं वा दोमनस्सं वा न कातब्बन्ति वुत्तं होति ।
"लभिस्सामि वा, नो वा'"ति पच्चवेक्खणपुब्बकेन अत्थसम्पस्सनेनेव गहेतब्बं । एवहि सात्थकसम्पजनं भवतीति अग्गहेत्वा"तिआदि।
“लभिस्सामी''ति आह "सहसाव
गरुपत्तोति अतिभारभूतो पत्तो। चत्तारो वा पञ्च वा गण्ठिका चतुपञ्चगण्ठिका यथा "द्वत्तिपत्ता (पाचि० २३२), छप्पञ्चवाचा''ति (पाचि० ६१) अञपदभूतस्स हि वा-सहस्सेव अत्थो इध पधानो चतुगण्ठिकाहतो वा पञ्चगण्ठिकाहतो वा पत्तो दुब्बिसोधनीयोति विकप्पनवसेन अत्थस्स गय्हमानत्ता । आहता चतुपञ्चगण्ठिका यस्साति चतुपञ्चगण्ठिकाहतो यथा “अग्याहितो''ति, चतुपञ्चगण्ठिकाहि वा आहतो तथा, दुब्बिसोधनीयभावस्स हेतुगब्भवचनञ्चेतं । कामञ्चऊनपञ्चबन्धनसिक्खापदे (पारा० ६१२) पञ्चगण्ठिकाहतोपि पत्तो परिभुजितब्बभावेन वुत्तो, दुब्बिसोधनीयतामत्तेन पन पलिबोधकरणतो इध असप्पायोति दट्ठब्बं । दुद्धोतपत्तोति अगण्ठिकाहतम्पि पकतियाव दुब्बिसोधनीयपत्तं सन्धायाह । “तं धोवन्तस्सेवा"तिआदि तदुभयस्सापि असप्पायभावे कारणं । "मणिवण्णपत्तो पन लोभनीयो"ति इमिना किञ्चापि सो विनयपरियायेन कप्पियो, सत्तन्तपरियायेन पन अन्तरायकरणतो असप्पायोति दस्सेति । “पत्तं भमं आरोपेत्वा मज्जित्वा पचन्ति 'मणिवण्णं करिस्सामा'ति, न वट्टती''ति (पारा० अट्ठ० १.पाळिमुत्तकविनिच्छयो) हि विनयट्ठकथासु पचनकिरियामत्तमेव पटिक्खित्तं । तथा हि
87
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org