________________
(१.१.१४९-१४९)
विचयहारवण्णना
४२१
"अस्सादादीनवता, निस्सरणम्पि च फलं उपायो च । आणत्ती च भगवतो, योगीनं देसनाहारो"ति ।।
विचयहारवण्णना
कप्पनाभावेपि वोहारवसेन, अनुवादवसेन च “मम''न्ति वुत्तं । नियमाभावतो विकप्पनत्थं वाग्गहणं । तंगुणसमङ्गिताय, अभिमुखीकरणाय च “भिक्खवे''ति आमन्तनं । अञभावतो, पटिविरुद्धभावतो च “परे''ति वुत्तं, वण्णपटिपक्खतो, अवण्णनीयतो च "अवण्ण''न्ति, ब्यत्तिवसेन, वित्थारवसेन च "भासेय्यु"न्ति, धारणसभावतो, अधम्मपटिपक्खतो च "धम्मस्सा'"ति, दिट्ठिसीलेहि संहतभावतो, किलेसानं सङ्घातकरणतो च “सङ्घस्सा''ति, वुत्तपटिनिद्देसतो, वचनुपन्यासतो च “तत्रा''ति, सम्मुखीभावतो, पुथुभावतो च “तुम्हेही''ति, चित्तस्स हननतो, आरम्मणाभिघाततो च “आघातो''ति, आरम्मणे सङ्कोचवुत्तिया अनभिमुखताय, अतुट्ठाकारताय च "अप्पच्चयो''ति, आरम्मणचिन्तनतो, निस्सयतो च "चेतसो"ति, अत्थस्स असाधनतो, अनु अनु अनत्थसाधनतो च “अनभिरद्धी"ति, कारणानरहत्ता, सत्थुसासने
ठितेहि कातुमसक्कुणेय्यत्ता च “न करणीया"ति वुत्तं । एवं तस्मिं तस्मिं अधिप्पेतत्थे पवत्ततानिदस्सनेन, अत्थसो च -
ममन्ति सामिनिद्दिढ़ सब्बनामपदं । वाति विकप्पननिद्दिटुं निपातपदं । भिक्खवेति आलपननिद्दिठं नामपदं । परेति कत्तुनिद्दिष्टुं नामपदं । अवण्णन्ति कम्मनिद्दिष्टुं नामपदं । भासेय्युन्ति किरियानिद्दिठं आख्यातपदं । धम्मस्स, सङ्घस्साति च सामिनिद्दिष्टुं नामपदं । तत्राति आधारनिद्दिष्टुं सब्बनामपदं । तुम्हेहीति कत्तुनिद्दिष्टुं सब्बनामपदं । न इति पटिसेधनिद्दिटुं निपातपदं । आघातो, अप्पच्चयो, अनभिरद्धीति च कम्मनिद्दिठं नामपदं । चेतसोति सामिनिद्दिष्टुं नामपदं । करणीयाति किरियानिद्दिष्टुं नामपदन्ति । एवं तस्स तस्स पदस्स विसेसतानिदस्सनेन, ब्यञ्जनसो च विचयनं पदविचयो। अतिवित्थारभयेन पन सक्कायेव अट्ठकथं, तस्सा च लीनत्थविभावनं अनुगन्त्वा अयमत्थो विजुना विभावेतुन्ति न वित्थारयिम्ह ।
"तत्र चे तुम्हे अस्सथ कुपिता वा अनत्तमना वा, अपि नु तुम्हे परेसं सुभासितं
421
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org