________________
४१८
दीघनिकाये सीलक्खन्धवग्गअभिनवटीका-१
(१.१.१४९-१४९)
कारणभावेन इमं देसनं पयोजेति । फलहि तदुप्पादकसत्तिया कारणं पयोजेति नाम फले सतियेव ताय सत्तिया कारणभावप्पत्तितो । अथ वा यथावुत्तं फलं इमाय देसनाय भगवन्तं पयोजेतीति आचरियसारिपुत्तत्थेरेन वुत्तं । यहि देसनाय साधेतब् फलं, तं आकङ्कितब्बत्ता देसनाय देसकं पयोजेति नाम | अपिच कुहनलपनादिनानाविधमिच्छाजीवविद्धंसनं, द्वासहिदिट्ठिजालविनिवेठनं, दिट्ठिसीसेन पच्चयाकारविभावनं, छफस्सायतनवसेन चतुसच्चकम्मट्ठाननिद्देसो, सब्बदिट्ठिगतानं अनवसेसपरियादानं, अत्तनो अनुपादापरिनिब्बानदीपनञ्च पयोजनमेव ।
भाजनं पन देसनाधिट्ठानं । ये हि वण्णावण्णनिमित्तअनुरोधविरोधवन्तचित्ता कुहनादिविविधमिच्छाजीवनिरता सस्सतादिदिट्ठिपङ्कनिमुग्गा सीलक्खन्धादीसु अपरिपूरकारिनो अबुद्धगुणविसेससाणा वेनेय्या, ते इमिस्सा देसनाय भाजनं ।
पिण्डत्थो पन इध लब्भमानपदेहि, समुदायेन च सुत्तपदेन यथासम्भवं सङ्गहितो अत्थो । आघातादीनं अकरणीयतावचनेन हि दस्सितं पटिञानुरूपं समणसञाय नियोजनं, तथा खन्तिसोरच्चानुट्ठानं, ब्रह्मविहारभावनानुयोगो, . सद्धापञ्जासमायोगो, सतिसम्पजाधिट्टानं, पटिसङ्खानभावनाबलसिद्धि, परियुट्ठानानुसयप्पहानं, उभयहितपटिपत्ति, लोकधम्मेहि अनुपलेपो च
पाणातिपातादीहि पटिविरतिवचनेन दस्सिता सीलविसुद्धि, ताय च हिरोत्तप्पसम्पत्ति, मेत्ताकरुणासमङ्गिता, वीतिक्कमप्पहानं, तदङ्गप्पहानं, दुच्चरितसंकिलेसप्पहानं, विरतित्तयसिद्धि, पियमनापगरुभावनीयतानिप्फत्ति, लाभसक्कारसिलोकसमुदागमो, समथविपस्सनानं अधिट्ठानभावो, अकुसलमूलतनुकरणं, कुसलमूलरोपनं, उभयानत्थदूरीकरणं, परिसासु विसारदता, अप्पमादविहारो, परेहि दुप्पधंसियता, अविप्पटिसारादिसमङ्गिता च -
“गम्भीरा''तिआदिवचनेहि दस्सितं गम्भीरधम्मविभावनं, अलब्भनेय्यपतिठ्ठता, कप्पानमसङ्ख्येय्येनापि दुल्लभपातुभावता, सुखुमेनपि आणेन पच्चक्खतो पटिविज्झितुमसक्कुणेय्यता, धम्मन्वयसङ्खातेन अनुमानजाणेनापि दुरधिगमनीयता, पस्सद्धसब्बदरथता, सन्तधम्मविभावनं, सोभनपरियोसानता, अतित्तिकरभावो, पधानभावप्पत्ति, यथाभूतञाणगोचरता, सुखुमसभावता, महापाविभावना च । दिह्रिदीपकपदेहि दस्सिता समासतो सस्सतउच्छेददिट्ठियो लीनतातिधावनविभावनं,
418
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org