Page Text
________________
३५२
दीघनिकाये सीलक्खन्धवग्गअभिनवटीका-१
अभावं दस्सेति । “ननु च विसेसलाभिनोपि सस्सतवादिनो विसेसाधिगमहेतु अनेकेसु जातिसतसहस्सेसु, दससु संवट्टविवट्टेसु, चत्तालीसाय च संवट्टविवट्टेसु यथानुभूतं अत्तनो सन्तानं, तप्पटिबद्धञ्च धम्मजातं " अत्ता, लोको "ति च अनुस्सरित्वा ततो पुरिमतरासुपि जातीसु तथाभूतस्स अत्थितानुवितक्कनमुखेन अनागतेपि एवं भविस्सतीति अत्तो भविस्समानानुतक्कनं, सब्बेसम्पि सत्तानं तथाभावानुतक्कनञ्च कत्वा सस्सताभिनिवेसिनो जाता, एवञ्च सति सब्बोपि सस्सतवादी अनुस्सुतिकजातिस्सरलाभीतक्किका विय अत्तनो उपलद्धवत्थुनिमित्तेन तक्कनेन पवत्तवादत्ता तक्कीपक्खेयेव तिट्ठेय्य, तथा च सति विसेसभेदरहितत्ता एकोवायं सस्सतवादो ववत्थितो भवेय्य, अवस्सञ्च वृत्तप्पकारं तक्कनमिच्छ्रितब्बं, अञ्ञथा विसेसलाभी सस्सतवादी एकच्चसस्सतिकपक्खं, अधिच्चसमुप्पन्निकपक्खं वा भजेय्याति ? न खो पनेतं एवं दट्ठब्बं । विसेसलाभीनञ्हि खन्धसन्तानस्स दीघदीघतरं दीघतमकालानुस्सरणं सस्सतग्गाहस्स असाधारणकारणं । तथा हि “अनेकविहितं पुब्बेनिवासं अनुस्सरामि । इमिनामहं एतं जानामीति अनुस्सरणमेव पधानकारणभावेन दस्सितं । यं पन तस्स "इमिनामहं एतं जानामीति पवत्तं तक्कनं, न तं इध पधानं अनुस्सरणं पटिच्च तस्स अपधानभावतो, पधानकारणेन च असाधारणेन निद्देसो सासने, लोकेपि च निरुळ्हो यथा “ चक्खुविञ्ञाणं यवङ्कुरो "तिआदि ।
एवं पनायं देसना पधानकारणविभाविनी, तस्मा सतिपि अनुस्सवादिवसेन, तक्किकानं हीनादिवसेन च मन्दपञादीनं विसेसलाभीनं बहुधा भेदे अञ्ञतरभेदसङ्ग्रहवसेन भगवता चत्तारिट्ठानानि विभजित्वा ववत्थिता सस्सतवादानं चतुब्बिधता । न हि इध सावसेसं धम्मं देसेति धम्मराजाति । यदेवं अनुस्सुतिकादीसुपि अनुस्सवादीनं पधानभावो आपज्जतीति ? न तेसं अञ्ञाय सच्छिकिरियाय अभावेन तक्कपधानत्ता, “पधानकारणेन च असाधारणेन निद्देसो सासने, लोकेपि च निरुळ्हो "ति वृत्तोवायमत्थोति । अथवा विसेसाधिगमनिमित्तरहितस्स तक्कनस्स सस्सतग्गाहे विसुं कारणभावदस्सनत्थं विसेसाधिगमो विसुं सस्सतग्गाहकारणभावेन वत्तब्बो, सो च मन्दमज्झिमतिक्खपञ्ञवसेन तिविधोति तिधा विभजित्वा सब्बतक्किनो च तक्कीभावसामञ्ञतो एकज्झं गहेत्वा चतुधा एव ववत्थापितो सस्सतवादो भगवताति ।
Jain Education International
( १.१.३५-३५)
३५. “अञ्ञतरेना”ति एतस्स अत्थं दस्सेतुं “एकेना "ति वृत्तं । अट्ठानपयुत्तस्स पन वा-सद्दस्स अनियमत्थतं सन्धायाह " द्वीहि वा तीहि वा "ति, तेन चतूसु वत्थूसु यथारहमेकच्चं एकच्चस्स पञ्ञपने सहकारीकारणन्ति दस्सेति ।
"हिद्धा
352
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
| SR No. | 009985 |
| Book Title | Silakkhandhavagga Abhinava Tika Part 1 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publisher | Vipassana Research Institute Igatpuri |
| Publication Year | 1998 |
| Total Pages | 516 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Interfaith, Buddhism, R000, & R005 |
| File Size | 19 MB |