________________
(१.१.७-७)
चूळसीलवण्णना
२१५
नि० अट्ठ० १४) विय, नापि कायगमनादि अत्थो “आगतो खो महासमणो, मागधानं गिरिब्बजन्तिआदीसु (महा० व० ५३) विय । तत्थ यस्स आकारस्स नियमनवसेन ओपम्मसम्पटिपादनत्थो तथा-सद्दो, तदाकारं करुणापधानत्ता तस्स महाकरुणामुखेन पुरिमबुद्धानं आगमनपटिपदाय उदाहरणवसेन सामञतो दस्सेन्तो “यथा सब्बलोके"तिआदिमाह । यंतं-सद्दानं एकन्तसम्बन्धभावतो चेत्थ तथा सद्दस्सत्थदस्सने यथा सद्देन अत्थो विभावितो । तदेव वित्थारेति “यथा विपस्सी भगवा"तिआदिना, विपस्सीआदीनञ्चेत्थ छन्नं सम्मासम्बुद्धानं महापदानसुत्तादीसु (दी० नि० २.४) सम्पहुलनिद्देसेन (दी० नि० अट्ठ० २.सम्बहुलपरिच्छेदवण्णना) सुपाकटत्ता, आसन्नत्ता च तेसं वसेन तं पटिपदं दस्सेतीति दट्टब् । आगतो यथा, तथा आगतोति सब्बत्र सम्बन्धो । “किं वुत्तं होती"तिआदिनापि तदेव पटिनिद्दिसति । तत्थ येन अभिनीहारेनाति मनुस्सत्तलिङ्गसम्पत्तिहेतुसत्थारदस्सनपब्बज्जागुणसम्पत्तिअधिकारछन्दानं वसेन अट्ठङ्गसमन्नागतेन महापणिधानेन । सब्बेसहि बुद्धानं पठमपणिधानं इमिनाव नीहारेन समिज्झति । अभिनीहारोति चेत्थ मूलपणिधानस्सेतं अधिवचनन्ति दट्ठब्बं ।
एवं महाभिनीहारवसेन “तथागतो"ति पदस्स अत्थं दस्सेत्वा इदानि पारमीपूरणवसेनपि दस्सेतुं “अथ वा"तिआदिमाह। “एत्थ च सुत्तन्तिकानं महाबोधियानपटिपदाय कोसल्लजननत्थं पारमीसु अयं वित्थारकथा''तिआदिना
आचरियधम्मपालत्थेरेन (दी० नि० टी० १.७) या पारमीसु विनिच्छयकथा वुत्ता, किञ्चापि सा अम्हेहि इध वुच्चमाना गन्थवित्थारकरा विय भविस्सति, यस्मा पनायं संवण्णना एतिस्सं पच्छा पमादलेखविसोधनवसेन, तदवसेसत्थपरियादानवसेन च पवत्ता, तस्मा सापि पारमीकथा इध वत्तब्बायेवाति ततो चेव चरियापिटकट्ठकथातो च आहरित्वा यथारहं गाथाबन्धेहि समलङ्करित्वा अत्थमधिप्पायञ्च विसोधयमाना भविस्सति । कथं ?
का पनेता पारमियो, केनटेन कतीविधा । को च तासं कमो कानि, लक्खणादीनि सब्बथा ।।
को पच्चयो, संकिलेसो, वोदानं पटिपक्खको । पटिपत्तिविभागो च, सङ्गहो सम्पदा तथा ।।
215
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org