________________
पठममहासङ्गीतिकथावण्णना
११९
“पञ्च छिन्दे पञ्च जहे, पञ्च चुत्तरि भावये ।। पञ्च सङ्गातिगो भिक्खु, 'ओघतिण्णोति वुच्चती''ति ।। (सं० नि० १.५)।
एवमादिना च विस्सज्जनं एको धम्मक्खन्धो ।
तिकदुकभाजनं धम्मसङ्गणियं निक्खेपकण्डअट्ठकथाकण्डवसेन गहेतब्बं । तस्मा यं कुसलत्तिकमातिकापदस्स (ध० स० १) विभजनवसेन निक्खेपकण्डे वुत्तं -
“कतमे धम्मा कुसला ? तीणि कुसलमूलानि...पे०... इमे धम्मा कुसला । कतमे धम्मा अकुसला ? तीणि अकुसलमूलानि...पे०... इमे धम्मा अकुसला | कतमे धम्मा अब्याकता" ? कुसलाकुसलानं धम्मानं विपाका...पे०... इमे धम्मा अब्याकता''ति, (ध० स० १८७)
अयमेको धम्मक्खन्धो । एस नयो सेसत्तिकदुकपदविभजनेसुपि । यदपि अट्ठकथाकण्डे
वुत्तं
“कतमे धम्मा कुसला ? चतूसु भूमीसु कुसलं । इमे धम्मा कुसला । कतमे धम्मा अकुसला ? द्वादस अकुसलचित्तुप्पादा । इमे धम्मा अकुसला । कतमे धम्मा अब्याकता ? चतूसु भूमीसु विपाको तीसु भूमीसु किरियाब्याकतं रूपञ्च निब्बानञ्च । इमे धम्मा अब्याकता"ति, (ध० स० १३८६)
अयं कुसलत्तिकमातिकापदस्स विभजनवसेन पवत्तो एको धम्मक्खन्धो । एस नयो सेसेसुपि। चित्तवारभाजनं पन चित्तुप्पादकण्ड वसेन (ध० स० १) गहेतब्बं । यहि तत्थ वुत्तं कुसलचित्तविभजनत्थं -
"कतमे धम्मा कुसला ? यस्मिं समये कामावचरं कुसलं चित्तं उप्पन्नं होति सोमनस्ससहगतं जाणसम्पयुत्तं रूपारम्मणं वा...पे०... तस्मिं समये फस्सो होति...पे०... अविक्खेपो होती"ति, (ध० स० १)
119
Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
